Ayahuaska w leczeniu uzależnień

Dr Jacques Mabit
Lekarz, założyciel Centrum Takiwasi

Opublikowane w książce “Psychedelic Medicine (Vol. 2): New Evidence for Hallucinogenic Substances as Treatments”1 (2007).

Tłumaczenie z j. angielskiego : Światosław Wojtkowiak

Dr Jacques Mabit jest założycielem i kierownikiem Takiwasi, centrum rehabilitacji uzależnionych od narkotyków i badań nad tradycyjną medycyną, znajdującego się w Tarapoto w prowincji San Martin w Peru. Jest także profesorem nadzwyczajnym, odpowiedzialnym za studia nad medycyną tradycyjną na Universidad Cientifica del Sur w Limie, Peru oraz został wyróżniony tytułem honorowego członka Peruwiańskiego Stowarzyszenia Psychologicznego. W 1996 roku wybrano go członkiem Ashoka Foundation.

Ayahuaska to mikstura przynajmniej dwóch psychoaktywnych roślin z Ameryki Południowej : liany ayahuaski (Banisteriopsis caapi), od której pochodzi nazwa wywaru, oraz liści chacruny (Psychotria viridis). Wywar ayahuaski stanowi unikalną substancję, ze względu na jej farmakologiczne działanie, w którym beta-karboliny, alkaloidy zawarte w Banisteriopsis caapi. odgrywają rolę inhibitorów MAO, umożliwiając wizyjne efekty alkaloidów tryptaminowych jakie znajdują się w Psychotria viridis. Ta szczególna symbiotyczna akcja, którą współczesna nauka rozpoznała zaledwie pare dekad temu, była empirycznie znana przez co najmniej 3000 lat przez rdzenne grupy zachodniej Amazonii, zgodnie z archeologicznymi dowodami (Naranjo P., 1983 ). Ten prosty fakt zasługuje na naszą uwagę, ponieważ ujawnia nadzwyczajny potencjał badawczy tych grup, oparty na kompilacji informacji z subiektywnej perspektywy, co kwestionuje nasze konwencjonalne zachodnie podejście, które skłania się do ścisłego obiektywizmu, z akcentem na racjonalizm. Innymi słowy, odkrycia psychoterapeutyczne tych rdzennych grup z Amazonii nie są rezultatem zwykłego przypadku czy chaotycznego badania opartego na metodzie prób i błędów. ( Narby 1998 ). Jest znaczącym, iż obie rodziny alkaloidów ayahuaski są także obecne w naszych ciałach ( Strassman 2001 ) i wpływają na system serotonergiczny, co sugeruje istnienie naturalnej, endogennej ayahuaski ( Metzner et al 1999 ).

Ludzkie wykorzystanie ayahuaski nie stanowi zatem czynnika zewnętrznego, który mógłby naruszyć naszą fizjologię, a raczej odwołuje się do naturalnych procesów neurofarmakologicznych, umacniając je w sposób, który poszerza ich normalne funkcje.[1]

Zainteresowanie tematem ayahuaski wśród populacji krajów rozwiniętych wzrastało w ciągu ostatnich 20 lat, aż stało się modnym zjawiskiem. Entuzjazm dla tego tematu znacznie przekroczył ramy środowisk akademickich i laboratoriów naukowych. To zainteresowanie wynika z rozwijania autoeksploracji zainicjowanej w 1960 roku; eksploracji która starała się zmierzyć z brakiem satysfakcjonujących odpowiedzi ze strony kościołów, szkół filozoficznych i tradycji psychoterapeutycznych. Była to reakcja na ogólną sekularyzację społeczeństwa, która zniosła formy rytuałów, liturgie czy symboliczne przestrzenie doświadczenia, które pozwalają jednostce doświadczać, w sposób wrażliwy, semantycznych wymiarów życia, a tym samym nadawać znaczenie jej życiu codziennemu. Wobec braku spójnych projektów życiowych i braku mitycznego wymiaru w celu zachowania spójności zbiorowej, generalny egzystencjalny zachodni niepokój popycha liczne osoby do zainicjowania indywidualnych poszukiwań spotkania z jaźnią. Chociaż początkowo zarezerwowany dla niektórych poetów i poszukiwaczy przygód z dostępem do skoncentrowanych substancji chemicznych i z impulsem kontrkulturowym, dostęp do indukcji zmienionych stanów świadomości (ASC) stał się obecnie powszechny. Pionierzy tego ruchu, zainspirowani kulturami Amazonii i Azji[i], działali jak typowi przedstawiciele Zachodu, wierząc, że potrafią oderwać się od symbolicznego kontekstu, który obejmował to, co uważali za zwykłe formy kulturowe.

Odsunęli na bok tysiące lat doświadczeń i materialnych zaleceń dotyczących odkrywania niewidzialnego świata, wewnętrznego lub zewnętrznego, nabytych przez pierwotne ludy. Zachodni eksperymentatorzy nie rozumieli, że formy symboliczne są uniwersalne i stanowią niezbędne mechanizmy do negocjacji i integracji takich doświadczeń “poza”, które sięgają do transkulturowych, archetypowych królestw. Podsumowując, podmioty zachodnie działały jako konsumenci, zagarniając instrument substancji psychoaktywnych bez integracji wymiaru religijnego, w etymologicznym znaczeniu tego słowa (religare). Mają tendencję do sprowadzenia mistycznych i znaczących doświadczeń do prostego produktu umysłu i procesów neurofarmakologicznych, zgodnie ze schematami fizycznego lub biologicznego redukcjonizmu (Leary 1964 i 1983).

To zdegenerowało się w eksplozję zjawisk uzależnienia od narkotyków, z katastrofalnymi konsekwencjami, o których wszyscy wiemy. Ta redukcjonistyczna tendencja, która próbuje “racjonalizować nieracjonalne” (Cabieses F. 1993, 2000) wydaje się nam odpowiadać paradygmatowi Freuda, który uważa, że świadomość jest tylko subiektywnym obliczem procesów neurologicznych. W tym paradygmacie świadomość znajduje się na obrzeżach wewnętrznego świata i systemów pamięci (mnemonic, mnésicos), zakładając, że poza “ego” nie ma świadomości. Innymi słowy, świadomość jest ograniczona do mózgu, mózg do zjawisk biologicznych, a wreszcie zjawiska biologiczne do mechanizmów molekularnych, które można wyrównać lub skorygować przepisaniem odpowiednich naturalnych lub syntetycznych farmaceutyków. Osoba ludzka staje się rezultatem przypadku i determinizmu genetyczno-neuro-fizjologicznego, rozpaczliwie zamkniętego w sobie. Ten pogląd jednocześnie likwiduje wolną wolę, twórczą transcendencję i źródło znaczenia istnienia. Bóg umarł, a ludzie znajdują się samotni w Wszechświecie pozbawionym znaczenia. To dogmatyczne wykluczenie duchowego wymiaru ludzkiej egzystencji nadal dominuje, nawet dzisiaj, nie tylko w klasycznych naukach, ale także w wyrafinowanych badaniach nad ayahuaską (Shannon 2001, Narby 1998).

UZALEŻNIENIA JAKO NIEUDANE PRÓBY SAMOINICJACJI

Poszukiwanie indywidualnego sensu życia jest typowym zachodnim projektem, jaki niemal nie występuje w kulturach plemiennych, które nadają priorytet przetrwaniu i utrzymaniu zbiorowej spójności. Indywiduacja jako proces, w sensie zaproponowanym przez C. G. Junga, nie należy do kultury tubylczej, gdzie jednostka jest drugorzędna w stosunku do priorytetu plemienia, klanu lub rozszerzonej rodziny. Horyzont kulturowy tych form etnicznych znajduje się w wiecznym przywracaniu na nowo równowagi i wzajemności między ludźmi, między plemionami, wewnątrz grupy lub pomiędzy jednostką i przyrodą, a wreszcie pomiędzy tymi powyżej a niewidzialnym światem duchów.

Kosmogonie, które utrzymały ten paradygmat, są określone przez centralny mit o sprawiedliwości jako najwyższej wartości, a także gwarancji stabilności i ciągłości życia we wszechświecie. W rezultacie grupy etniczne są obdarzone niezwykle precyzyjnymi, surowymi i wymagającymi zasadami odnośnie relacji z “innym światem” (w nazewnictwie niektórych antropologów), w celu uniknięcia zaburzenia równowagi między tymi światami. Inny świat jest żywym, aktywnym, pełnym świadomości, a nie tylko przedmiotem badań lub ciekawostką: nawiązanie z nim relacji oznacza pewien stopień zagrożenia fizycznej, psychicznej lub duchowej integralności osoby. Ludność tubylcza posiada bogatą kosmogonię i mityczne narzędzia, legendy i opowieści, które pozwalają im od razu odnieść się do ich doświadczenia transpersonalnego i zintegrować je w ramach spójnej psychiki i kultury, tak dla nich samych jak i dla ich grupy odniesienia. Członkowie tych wspólnot etnicznych mają miejsca rytualne, w których mogą nauczyć się nawiązywania kontaktów z niewidzialnym światem lub światem duchów w celu uzyskania odpowiedzi i informacji ich interesujących. Pod kierunkiem mistrza zdolnego do kontrolowania wywoływania zmienionych stanów świadomości przechodzą proces inicjacji, który pozwala im wzbogacić ich poszukiwania poza normalną rzeczywistością, z możliwością zintegrowania w ich życiach nauk zdobytych w swej podróży. Odkrywają także znaczącą siłę archetypowych sił, a tym samym szacunek, na który te siły zasługują, stając się świadomi niebezpieczeństwa oczekującego odważnego badacza.

Dla osoby z zachodniego świata punkt odniesienia jest uniwersalny, a nie plemienny, a najwyższym celem jest indywidualne wyzwolenie lub realizacja. Kolektyw jest drugorzędny, jednostka naczelną formą społeczną. Indywiduacja zdegenerowała się w formy absolutnego indywidualizmu i egotyzmu, gdzie mit założycielski miłości uniwersalnej jest pomniejszany aż staje się trudny do uwierzenia.

W kontekście w którym jednostka jest sama dla siebie punktem odniesienia, doświadczenia modyfikacji świadomości stawiają zachodni podmiot przed ekstremalnymi dowodami ze sfery psychicznej, co do których nie posiada narzędzi osiągnięcia integracji. Znajduje się on zanurzony w przytłaczających wyobrażeniach, które obejmują całą jego istotę, i w tym samym czasie terroryzują jak i uwodzą ją w sposób ekstremalny. Spotkanie bez przygotowania, wraz z siłami psychicznymi i / lub duchowymi w tejże sytuacji, powoduje rozpad i więzi jednostkę w grze fascynacji innością i samodestrukcji. Powrót do normalnej rzeczywistości wydaje się pozbawiony smaku w obliczu intensywnej mocy archetypów, a przetrwanie każdego doświadczenia powoduje nadmierną stymulację u osoby, która wydaje się chroniona przez bogów i poza zasięgiem śmierci (włącznie z ryzykiem przedawkowania). Tak rozpoczyna się proces dysocjacyjnego uzależnienia, gdzie próba wzmocnienia świadomości w infantylnej strukturze psychicznej powoduje inflację ego.

Należy zauważyć, że zjawisko uzależnienia jest wyłączne dla zachodnich nowoczesnych i postmodernistycznych społeczeństw[ii]. Ancestralne tradycyjne społeczeństwa, pomimo ich tysięcy lat powszechnego stosowania substancji psychoaktywnych, nie znały zbiorowego nałogu od substancji uzależniających, do momentu kontaktu z ludźmi z Zachodu, gdy straciły część swojej duszy (alkoholizm wśród Indian Ameryki Północnej, australijskich Aborygenów itp.). Uzależnienie od narkotyków jest symptomem kolektywnej choroby w społeczeństwie zdesakralizowanej konsumpcji, gdzie materialny redukcjonizm i racjonalizm ignorują potrzeby i aspiracje ludzi co do wymiaru transcendentalnego. Postać “narkomana” objawia w sposób spektakularny nałogowe zachowania, które stanowią fundamentalną cechę kolektywnego psychicznego podłoża naszego społeczeństwa i odkrywa sprzeczności ukryte w sztucznym poszukiwaniu szczęścia na zewnątrz, zamiast we wnętrzu. Wiemy już, że uzależniające zachowania obejmują także ogromną konsumpcję leków, produktów żywnościowych takich jak rafinowany cukier i cały szereg działań związanych z hazardem, zakupami, seksem, telewizją, ekranem komputera, i tak dalej.

Uzależnienie staję się zatem wynikiem niewystarczającej intencji, a czasami, z niewielką świadomością, dzikiej samoinicjacji (Mabit 1992, 1994, 1998). Zdrowa intuicja potrzeby spojrzenia poza pozory staje się przekształcona w prometejską przygodę z powodu braku przygotowania, przewodników, odpowiednich narzędzi do negocjacji, orientacji i integracji. Chociaż dążenie do osiągnięcia nowych form postrzegania rzeczywistości lub widzenia innych aspektów jednej rzeczywistości wydaje się w pełni uzasadnione, a nawet niezbędne dla człowieka, błędne podejście prowadzi go na ścieżkę bez wyjścia.

W obliczu potwierdzonego użycia i konstruktywnych efektów substancji psychoaktywnych wśród ludności tubylczej z jednej strony oraz niszczącego wykorzystania ich na Zachodzie z drugiej strony, interesujące jest sformułowanie hipotezy, że problem nie występuje w samych substancjach, lecz raczej w odpowiednim lub niewłaściwym ich wykorzystaniu. Ponadto powszechnie wiadomo, że oryginalne substancje nie mogą być oceniane na tej samej zasadzie, co ich ekstrakty (np. koka w porównaniu z kokainą, mak z maku / a morfina-heroina, konopia/ marihuana-haszysz, naturalny cukier / rafinowany cukier, kakao / czekolada , itd.).

Obserwacje zwierząt ujawniły również, że istnieje rodzaj instynktu we wszystkich gatunkach, aby niemal kompulsywnie poszukiwać doświadczeń zmieniających świadomość poprzez spożywanie naturalnych substancji odurzających.[iii] Dążenie do ciągłego osiągania wyższych poziomów świadomości wydaje się manifestować jako wbudowany impuls wszystkich żywych istot. Ta autoeksploracja świadomości, poprzez zmianę postrzegania, obejmuje znacznie więcej niż stosowanie substancji psychoaktywnych. Istnieje nieskończoność metod indukcji tych stanów poprzez hipo lub hiper stymulację różnorodnych zmysłów. Wreszcie, w codziennym życiu ludzie stale modyfikują stan świadomości, a czasami osiągają bardzo silne i spontaniczne zmiany świadomości bez spożywania jakichkolwiek substancji (np. orgazm, sny, traumy, ekstremalne ćwiczenia fizyczne, skrajny ból, post, modlitwa, medytacja itp.).

Biorąc pod uwagę, że modyfikacje wywołane w świadomości człowieka są zarazem naturalnym, niezbędnym (nie można żyć bez śnienia ), a ponadto reprezentują potrzebę urzeczywistnienia swojego duchowego wymiaru, muszą być chronione jako niezbywalne prawo ludzi.

Zgodnie z tymi koncepcjami leczenie uzależnień nigdy nie może skupiać się wyłącznie na trzeźwości lub abstynencji, nie oferując innych sposobów dostępu do świadomości, do rzeczywistości transcedentalnej czy też świata ducha; jakkolwiek każdy chce to nazwać. Co ważniejsze, wydaje się nam obowiązkowym wytyczenie alternatywnej drogi dostępu do “innego świata”, w przeciwnym bowiem razie zabieramy pacjentowi jego pełną ludzką realizację, czyli wymiar transcendentalny, a tym samym wyciągamy ludzkość z jednego więzienia tylko w celu zamknięcia jej w innym.

Ayahuasca wydaje się oferować skuteczną ścieżkę i alternatywę dla dostępu do “innego świata”, oprócz czerpania korzyści z tradycji tubylczej wciąż żywej i wzbogaconej o narzędzia służące do przekazywania wiedzy. W obliczu uzależnienia od narkotyków pochodzącego z dzikiej kontrinicjacji, zaproponować można by “narkomanowi” nową ścieżkę inicjacyjną, tym razem kontrolowaną, zorganizowaną i przecieraną przez przewodnika. W ten sposób można ochronić jego uzasadniony zamiar eksploracji innego świata, i zamiast wypierania go, uwzględnić w celu jego udoskonalenia i reintegracji w warunkach odpowiednich dla realizacji.

SZCZEGÓLNY WKŁAD AYAHUASKI ;

Chcemy podkreślić, iż użycie ayahuaski jest przykładem bardziej ogólnych praktyk jakie znajdujemy w społecznościach tradycyjnych, które utrzymały, na przestrzeni czasu, miejsc i kultur, pewne cechy jakie są stałe dla wywołania odmiennych stanów świadomości ( ASC )

Główne reguły stosowania są następujące :

• Musi istnieć jasna intencja określona przez osobę, indukcja ASC nie ma nigdy miejsca z banalnych powodów czy też dla ciekawości.

• Indukcja prowadzona jest przez doświadczonego i inicjowanego eksperta (mistrza);

• Od eksperymentatora wymaga się pewnego stopnia przygotowania (to znaczy, że nie powinno być to doświadczenie impromptu)

• Dla indukcji przewidziano kontekst, który zawiera precyzyjne zasady, w szczególności dotyczące energetycznego zarządzania organizmem (dieta, zachowanie seksualne, postawy itd.) oraz kontrolę nad bezpośrednim kontekstem (lokalizacja doświadczenia w odpowiednim miejscu i czasie);

• Ciało jest podstawowym narzędziem do indukcji ASC, a tym samym inicjowania, reszta jest drugorzędna i zmienna;

• Założeniem jest, że podmiot zaczyna opanowywać techniki indukcji, aby uzyskać ten sam efekt, przy jednoczesnym zmniejszeniu siły substancji stosowanej do stymulowania ASC.

Elementy struktury indukcji, zgodnie ze stałymi wskazanymi powyżej zasadami, przejawiają się w procedurze rytualnej. Rytuał jest symbolicznym mechanizmem negocjacji i integracji doświadczeń, które pojawiają się podczas nocnych sesji z ayahuaską, które trwają średnio pięć godzin. Jest to nakładanie, w formie i działaniu, na świat sensoryczny (ten świat) związku z niewidzialnym światem (“inny świat”). Rytuał ustanawia drzwi lub interfejs między fenomenologicznym światem manifestacji a niewidzialnym światem archetypów. Pozwala to na przenoszenie świadomości z “tego świata” do “innego świata” i odwrotnie, bez wystąpienia nadrzędnej nieciągłości. W konsekwencji rytuał zapewnia asymilację przez zwykłą świadomość danych uzyskanych w tym niezwykłym stanie świadomości. Z rytuałem osoba nie podlega dysocjacji, w przeciwieństwie do praktyki uzależnienia, przy którym łatwo można zainicjować podróż z “tego świata” ku “innemu”, ale bez zapewnienia powrotu w przeciwnym kierunku. W rezultacie osoba uzależniona dysocjuje, pozostawiając część swojej żywej świadomości uwięzioną w “innym świecie”. Dlatego najgorszym momentem jest czas “lądowania” lub “powracania” “narkomana”, podczas gdy na zakończenie dobrze prowadzonej sesji ayahuaski uczestnik znajduje się w stanie jedności i pokoju, ponieważ doświadcza stanu świadomości wzbogaconej, wzmocnionej i bez oddziaływań dysocjacyjnych. Wydaje się dla nas znaczące, że w swoich staraniach autoinicjacji konsumenci narkotyków próbują intuicyjnie odtworzyć rytualne ramy wsparcia, jak wskazał Thomas Szasz. Brakuje jednak skuteczności prawdziwej ochrony rytualnej ze względu na brak znajomości zasad funkcjonowania rytuału (Szasz 1974).

Należy rozumieć, że rytuał podlega intensywności i rygorystyczności form symbolicznych, które panują we wszechświecie, które są transkulturowe i należą do transcendentalnego porządku. Rytuał obejmuje język, którego nie można improwizować i wymaga długiego kształcenia. Wielu mieszkańców Zachodu, pozbawionych formacji w tej dziedzinie, błędnie wyobraża sobie, że estetyczny i przyjemny kontekst jest wystarczający, a ten rytuał to tylko opracowanie sugestywnego środowiska, którego celem jest stworzenie po prostu stanu relaksu. Rytuał jest zawsze operatywny i skuteczny, a brak rozpoznania tego, co można by nazwać “technologią symboliczną lub technologią świętego”, może powodować perturbacje wśród podmiotów w trakcie ich “odkrywania” innego świata. To pojęcie zaczyna być wzięte pod uwagę przez niektórych badaczy, którzy podkreślają niewłaściwość, a nawet niebezpieczeństwo, picia ayahuaski poza istotnymi strukturami rytuałów i zalecają powrót do doświadczeń zdobytych przez uzdrowicieli Amazonii na przestrzeni tysięcy lat (Metzner i in., 1999 ). Nawet jeśli prawdą jest, że formy rytuałów mogą być dostosowane do kontekstu kulturowego lub psychologicznego uczestników lub mistrza ceremonii, to ich istota znajduje się poza tym, w porządku natury, a zwłaszcza naszej natury, manifestowanej w naszych ciałach. Z tego powodu podstawowym narzędziem praktyki, przekazywania wiedzy i terapii w tradycyjnych społeczeństwach jest samo ciało. Przyjmuje ono psychiczną funkcję związaną z integracją porządku światowego (Mouret M., 1990). Ciało ludzkie jako mikrokosmos jest obrazem makrokosmosu, jak zauważyło wielu mistyków. Święty Grzegorz Wielki powiedział kiedyś: “Człowiek dzieli istnienie ze skałami, życie z roślinami, czucie ze zwierzętami, wiedzę z aniołami, a zatem, w pewnym sensie , jest każdym z nich”.

Należy podkreślić, że ciało w tym kontekście oznacza nie tylko jednostkę somatyczną, ale również fizyczno-energetyczną całość. Ciało przyjmuje zasadniczą funkcję obecności na świecie i dla nas samych. Jest  samo w sobie osobistym interfejsem między światami, a więc stanowi fundament dla wszystkich rytuałów. Nasza konceptualizacja świata powstaje na bazie naszego somatycznego doświadczenia. To somatyczne doświadczenie rejestruje wszystkie wspomnienia z naszego życia, a także wspomnienia transpokoleniowe odziedziczone od naszych przodków. Indukcja ASC przy użyciu ayahuaski pozwala na ucieczkę od racjonalnego świata konceptualnego (wyższa kora mózgu), eksplorację pola emocjonalnego i psychouczuciowego (podkorowe obszary mózgu) oraz dotarcie do archaicznych nieświadomych funkcji pierwotnego mózgu (używamy tu tróistego schematu mózgu, zaproponowanego przez Paula MacLean’a (1990). W tym procesie świadomość przechodzi przez kolejne progi izolujące nas od naszych somatycznych wspomnień. To powoduje zmniejszenie kluczowych, kategoryzujących funkcji przypisywanych lewej półkuli mózgowej, podczas gdy obserwuje się wzrost emocjonalnych, melodyjnych funkcji charakterystycznych dla prawej półkuli mózgowej. Podczas dekodowania somatycznych wspomnień i reintegracji energii psychiczno-emocjonalnej związanej z nimi, pijący ayahuaskę uwalnia się od aktywnych węzłów emocjonalnych, które są zwykle ukrywane przed jego zwykłą świadomością. Obserwujemy klinicznie, że pamięć somatyczna wpływa na autonomiczny układ nerwowy, początkowo generując stymulację orto-współczulną, po czym następuje druga faza relaksacji para-sympatycznej, z którą uczestnicy kończą sesję terapeutyczną w stanie spokoju i relaksu.

Ponieważ skuteczne dawki ayahuaski na poziomie mózgowym są zbliżone do toksycznych dawek (Callaway J., 2005), fazie orto-sympatycznej może towarzyszyć ewakuacja trawienna w postaci wymiotów i biegunki. To przyniosło ayahuasce zasłużone miano “czystki” lub purga, wśród miejscowej ludności. W czasie wymiotów osoba doświadcza, w równym stopniu, likwidacji emocjonalnych obciążeń związanej z odzyskanymi wspomnieniami i przeżywa to oczyszczenie subiektywnie jako wygnanie strachu, gniewu i negatywnych uczuć. Ze względu na ten związek, działania niepożądane nie stanowią niepożądanego efektu ubocznego picia ayahuaski ale są raczej istotną, leczniczą funkcją katharsis. Propozycja niektórych autorów (Ott J. 1999), aby używać tylko mieszanki składników aktywnych (“pharmahuasca”) mieszaniny ayahuaski bez działania przeciwwymiotnego, w celu zapewnienia komfortu dla pijącego, wydaje nam się nieodpowiednia w tym kontekście. Jest ona również charakterystyczna dla zachodniego podejścia, które sprowadza rolę ayahuaski do samych efektów wizyjnych, odłączonych od ogólnego oczyszczenia somatycznego, i releguje świadomość do ściśle mózgowego lub umysłowego wymiaru. Uważam, że warto podkreślać konieczność odniesienia się do tysięcy lat doświadczeń rdzennych tradycji i konieczność przygotowania mieszanki uwzględniającej integralność ( totuum ) roślin.

Szczególnie interesujące jest, aby pamiętać, że w procesie z ayahuaską istnieje potencjał do odkrywania wspomnień międzypokoleniowych, a tym samym zrozumienia problemów, które wykraczają poza biografię pacjenta i są wynikające z dziedziczenia problemów, które nie zostały rozwiązane w przeszłych pokoleniach, w tym, na przykład, tzw “sekrety rodzinne”.

Doświadczenie ASC podkreśla więc ponowne powiązanie z naszą pamięcią ontogenetyczną, a tym samym reintegracją naszego wewnętrznego porządku z łonem wielkiego porządku powszechnego, co stanowi głęboko leczniczy, uzdrawiający akt. Mistrz-uzdrowiciel, przez rytuał i używając własnego ciała jako centralnej osi tego rytuału, przywraca nadrzędny porządek. Pozwala to pacjentowi przejść przez fazy względnego zaburzenia lub zamieszania w procesie eksploracji jego nierównowagi wewnętrznej w celu późniejszej reintegracji i wzbogacenia się przez istnienie, które niesie ze sobą sens i spójność. Prowadzi to do narzucenia wymiaru duchowego, przekraczającego właściwości życia indywidualnego. “Narkoman” postrzega zewnętrzny obiekt jako źródło obfitości, a tym samym idolizuje go. “Narkomani” ujawniają zbiorową chorobę zachodnią, która zasadniczo neguje subiektywność i transcendentalną naturę w naturze ludzkiej. Duchowość zostaje odrzucona jako produkt uboczny umysłu, a “wolny duch” uważany jest za osobę bez korzeni, bez zobowiązań, bez pamięci, bez ograniczeń i bez więzi. Wyidealizowany podmiot zachodni funkcjonuje jako zamknięty system samooceny, uważa się za więźnia samego siebie i za skazanego na łaskę wszystkich nieświadomych sił psychicznych, zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych. Innymi słowy mamy do czynienia z “dziką” lub “niecywilizowaną” istotą. Odzyskując poczucie uniwersalnego porządku, poprzez sterowane zażycie ayahuaski, w którym ma on swoją rolę i funkcję, “narkoman” wraca jako podmiot, obywatel i członek społeczności ludzkiej, re-humanizując się.

Podsumujmy niektóre z głównych zalet stosowania ayahuasca u pacjentów uzależnionych od narkotyków:

1. Wizyjny efekt ayahuaski umożliwia dostęp do rzeczywistości niewidzialnego świata, które następnie stają się widoczne lub dostrzegalne i są odkryte jako aktywne elementy w podświadomości podmiotu. Wypływający materiał wymaga symbolicznej interpretacji w stylu interpretacji snów. W swej niedoskonałości klasyczna dysocjacyjna zachodnia perspektywa, ignorująca wymiar metaforyczny i analogiczny, nie może dostrzec niczego innego niż halucynacje czy percepcyjne zniekształcenia bez przedmiotu. W przypadku efektów ayahuaski obiekt nie jest materialny, ale raczej psycho-emocjonalny lub duchowy.

2. Ayahuasca pozwala pacjentom wykraczać poza werbalną ekspresję i ograniczenia słowne. Osoby z niską zdolnością do symbolizowania, i dla których terapie werbalne są mniej skuteczne, skorzystają z indukcji stanu wizyjnego bez konieczności natychmiastowego wyjaśnienia słownego. Inwazja na psychikę “uzależnionych”, z przytłaczającymi doświadczeniami, sprawia, że powracają do stanów fuzji prewerbalnej. Uświadomienie sobie przez nich ich problemów poprzez “widzenie” zapewnia im bezpośredni dostęp do wewnętrznego świata.

3. Pijący ayahuaskę nie traci świadomości podczas sesji, a tym samym jest jednocześnie Obserwatorem i Obserwowanym. Może aktywnie interweniować w swój wewnętrzny proces i w ten sposób powrócić jako bezpośredni protagonista swego leczenia. To zapewnia mu znaczną poprawę poczucia własnej wartości i silne poczucie pewności siebie w związku z tym, co odkrył, generując motywację do wprowadzenia niezbędnych zmian w jego życiu. Potrafi zweryfikować trafność propozycji interpretacyjnych swojego terapeuty i przejąć ponownie kontrolę nad swoim bytem, która dotąd mu uciekała.

4. Ayahuasca działa jako odkrywca intymnych prawd, bez naruszania intymności osoby. Nie może wykraczać poza cel, który został założony dla aktu picia napoju. W tym sensie brak szczerości lub zaangażowania w leczenie stanowi oczywiste ograniczenie, a nawet przeciwwskazanie: nie można powtarzać prometejskiego aktu naruszenia tajemnic życia poprzez przywołanie odmiennych stanów świadomości.

5. Ayahuasca pozwala na przeniesienie problemów życiowych pacjentów do krajobrazu wyimaginowanego i tam przepracowanie konfliktów wewnątrz-psychicznych w inny sposób. Pojawiają się rozwiązania i alternatywy, które dotychczas nie były dostrzegane przez pacjenta, a wzmocnienie świadomości pozwala na nową perspektywę zasadniczych lęków i bloków.

6. Nie zaobserwowaliśmy żadnych uzależniających zjawisk generowanych przez ayahuaskę, eliminując możliwość, że jej użycie stanowi formę leczenia poprzez substytucję. Zamiast tego zauważa się coraz większą wrażliwość pacjenta i powolną redukcję dawki. Ayahuasca służy jako bardzo potężny moderator w pracy psychoterapeutycznej i w rozwoju samopoznania.

7. Nie ma ryzyka toksyczności przy stosowaniu tego naturalnego wywaru, który respektuje bariery fizjologiczne i naturalne mechanizmy samoregulacji poprzez funkcje ewakuacji (biegunka, wymioty, pot i mocz), gdy pacjent dotrze do granic swej wytrzymałości. Przypomnijmy, że badania szczurów dr Mitras Costa z Uniwersytetu w Campinas w Brazylii wskazują, że śmiertelna dawka raportowana dla przeciętnego człowieka (75 kg) wynosiła 7,8 litra ayahuaski, co stanowi wartość około 50 razy większą niż dawka terapeutyczna (Callaway 1996). Bardzo nieprzyjemny smak napoju sprawia, że osiągnięcie tej dawki jest niemożliwe. Nie zgłoszono przypadków śmierci po spożyciu ayahuaski. Badania kliniczne projektu Hoasca przeprowadzone przez zespół Callaway’a (Callaway J. i in., 1999) jasno wskazywały, że prawidłowe, długotrwałe stosowanie ayahuaski nie tylko wykluczało negatywne oddziaływanie na pijących, ale także poprawiało ich sprawność zarówno fizyczną jak i psychologiczną, w porównaniu z grupą kontrolną (Grob i in., 1996). Zauważyliśmy takie same zdrowotne efekty wśród ayahuasqueros (mistrzów uzdrowicieli przeszkolonych w przygotowywaniu ayahuasca), którzy są zdrowi w zaawansowanym wieku, a także w naszym przypadku.

8. Ayahuasca generuje katartyczne efekty fizyczne i psychologiczne wraz z  przywróceniem równowagi w autonomicznym układzie nerwowym i reparacyjne rezultaty na poziomie emocjonalnym. Klinicznie obserwuje się znaczną poprawę w systemie immunologicznym, chociaż brakuje nam wystarczających badań naukowych w tej kwestii.

9. Ayahuasca skupia się bezpośrednio na transpersonalnych i transpokoleniowych matrycach psychicznych, co pozwala jej na ominięcie kulturowych, społecznych, intelektualnych, idiomatycznych lub religijnych struktur uczestników sesji.

10. Doświadczenia pod wpływem ayahuaski usuwają i rekonstruują wspomnienia somatyczne ( kotwice ), które utrzymują się w codziennym życiu poza zwykłą codzienną świadomością pacjentów.

11. Na poziomie psychologicznym ayahuasca aktywuje procesy napraw psychicznych, takie jak:

• zwiększenie zdolności intelektualnych i koncentracji;

• pojawienie się wspomnień i wglądów;

• przeformułowanie konfliktów;

• zmniejszenie lęku

• stymulowanie życia sennego;

• identyfikacja “cienia”, który w związku z tym uwalnia swoją władzę nad osobą i popycha ją do zrozumienia innego i prośby o przebaczenie

• zmniejszenie zjawiska projekcji;

• szybka nagroda za wysiłki, połączona z z podwyższeniem tolerancji na frustrację; poprawa samooceny,

• rozpoznanie przez osobę unikalności jej bytu i jej pozycji w świecie; i

• ułatwienie procesu różnicowania lub indywiduacji.

12. Wszystkie podsumowane tutaj elementy otwierają pacjentów na inne perspektywy, co czyni ich bardziej elastycznymi i ułatwia skuteczniejszą interwencję z zastosowaniem różnych technik psychoterapeutycznych. To otwarcie jest stale obserwowane przez zapraszanych terapeutów, którzy mogli porównać rezultaty pacjentów Takiwasi z tymi u ich własnych regularnych pacjentów.

Uważamy, że jest to odpowiedni moment na wskazanie na ograniczenia stosowania ayahuaski w kontekście terapeutycznym. Przeciwskazania są stosunkowo ograniczone w odniesieniu do problemów organicznych. Dla zachowania ostrożności wykluczamy osoby z ciężkimi zaburzeniami metabolicznymi (np. cukrzyca) lub funkcjonalnymi (np. niewydolność krążenia). Wyłączamy również kobiety w ciąży, zwłaszcza z powodu ryzyka poronienia w ciągu pierwszych trzech miesięcy z powodu siły sporadycznych wymiotów. Należy zauważyć, że w tradycjach tubylczych, które korzystają z tysięcy lat doświadczenia, ciąża nie stanowiła przeciwwskazania do podawania ayahuaski, a nawet zalecano ją dla wzmocnienia płodu. Z powodów energetycznych rdzenni mistrzowie unikają jednak, mimo wszystko, podawania ayahuaski kobietom powyżej trzeciego miesiąca ciąży lub w okresie menstruacji. Udowodniliśmy, zwłaszcza w tym ostatnim przypadku, że w istocie krwotok miesiączkowy uwalnia działające na poziomie podświadomości zapachy, które choć nieobserwowalne w normalnym stanie, przy stymulacji zapachowej spowodowanej spożyciem ayahuaski mają potencjał niepokojącego działania i zwiększają ryzyko doświadczenia złej sesji ( złej podróży ). Respektowanie tych energetycznych wymiarów, nieznanych w świecie zachodnim, ale powszechnie uznanych, zasługuje na bardziej głębokie badanie, ponieważ jest błędnie interpretowane na Zachodzie jako moralne czy kulturowe działanie z konotacjami macho lub szowinistycznymi.

Unikamy także pacjentów z uszkodzeniami układu trawiennego, które mogłyby zdegenerować się w krwotoki podczas wymiotów (wrzody żołądka, rozszerzone żyły przełyku). Rozpoznane jest także ryzyko wstrząsu serotonergicznego przy stosowaniu leków przeciwdepresyjnych, inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny lub leków SSRI (Callaway i Grob 1998), chociaż nie stwierdzono przypadków konkretnych przypadków opisanych w literaturze naukowej. W naszym przypadku zawieszamy użycie wszystkich tych antydepresantów trzy miesiące wcześniej, zapewniając wcześniejszą detoksyfikację roślinami przeczyszczającymi, i w związku z tym nigdy nie zaobserwowaliśmy przypadków przedawkowania serotonergicznego.

Unikamy również stosowania ayahuaski w przypadkach psychozy dysocjacyjnej z objawami elementów urojeń (psychozy, schizofrenia). W przypadkach borderline, i w odpowiednim kontekście, poprzez zjawisko samoregulacji i barier obronnych psychiki, jeśli osoba ta nie jest w stanie przybliżyć się do stanu do swojej psychicznej pustki (podziału lub rozpadu), po prostu wyeliminuje z organizmu napój lub nie będzie on miał jakiegokolwiek efektu psychoaktywnego.

Oprócz tych przypadków wykluczenia uważamy, że głównym problemem w stosowaniu ayahuaski wśród osób z kultury Zachodu jest nasz kulturowy deficyt wiedzy odnośnie symbolicznego wymiaru, co dotyczy zarówno pacjentów, jak i terapeutów. Przeniesienie stosowania ayahuaski z rdzennego kontekstu kulturowego do nowoczesnych ram terapeutycznych stwarza problemy związane z spójną integracją ocenianego wizyjnego materiału. Kiedy podmiot zachodni przyjmuje swoją wizję jako wiadomość o poziomie podstawowym i nie odczytuje w niej znaczenia symbolicznego, nie rozumie metaforycznego kodu i może błędnie interpretować jego znaczenie. Brutalne odkrycie potencjału psychicznego i energetycznego jakie zamknięte są w naszym bycie i w naturze ma potencjał fascynacji, która może zakończyć się możliwością alienacji. Często zdarza się, że osoby z naszej kultury lub uzależnieni pacjenci odkrywają swoje wezwania jako “uzdrowiciele” lub “szamani” pod koniec sesji, w których byli w stanie wizualizować obieg energii. Terapeuta musi ich uczyć, że widzieli coś powszechnego i zwyczajnego, i że istnieje otchłań między dostrzeganiem ich potencjalnych możliwości a wiarą, że już się je posiada. Podmiot może w związku z tym przypisać swojemu egotycznemu ja moce, które przynależą wyższej jaźni. Terapeuta odgrywa zatem zasadniczą rolę w umożliwieniu pacjentowi rozróżnienia tego, co wypływa z jego projekcji a tego, co mogłoby rzeczywiście stanowić fundamentalne informacje, które je przekraczają. Przy zaniedbaniu tego, spotykamy się z częstym zagrożeniem w środowisku New Age, wystąpienia inflacji ego, zamiast zwiększania świadomości. Rygorystyczne wymogi zasad, w odniesieniu do serwowania i picia ayahuaski, narzucają konkretne ramy, które niekiedy nie są uwzględniane przez tych reprezentantów świata zachodu, którzy mają tendencję do sprowadzania ich do zwykłych “przekonań” lub form folklorystycznych. Wymagane jest przygotowanie fizyczne (np. oczyszczenie), przygotowanie psychiczne (identyfikacja motywacji i intencji podmiotu), przestrzeganie zasad żywieniowych (dieta, post, wykluczenie niektórych rodzajów żywności, takich jak chili i wieprzowina), ograniczenia seksualne (abstynencja ), a także zadbanie o unikanie innych substancji psychoaktywnych (na przykład marihuany). Te podstawowe ograniczenia są często niewygodne dla tych, którzy poszukują wizji, i którzy odrzucają rytualne ramy, uważając je za nieistotne. Wymogi powyższe w rzeczywistości silnie wpływają na terapeutyczne rezultaty, a lekceważenie ich może stanowić realne niebezpieczeństwo dla psychicznej stabilności osoby.

To z powrotem stawia nas przed zasadniczym problemem, który polega na przygotowaniu terapeutów, którzy nie tylko towarzyszą spożyciu ayahuaski, ale i sami muszą przyjąć ten wywar, aby móc dostroić się do swoich pacjentów. W odmiennym stanie świadomości wywołanym przez ayahuaskę, osoba jest mniej dostępna poprzez racjonalny język liniowy i wymaga symbolicznego i metaforycznego języka opartego na modulacjach energetycznych, które są w zarazem delikatne i potężne. Są one osiągane poprzez święte pieśni (ikaros), używanie perfum, dymu tytoniowego, różnych instrumentów dźwiękowych, modlitw i gestów ponad ciałem pacjenta. Praca ta wymaga długiego, bardzo wymagającego stażu, w skład którego wchodzą długie okresy diet, posty, abstynencja seksualna i odosobnienia. Terapeuta wykorzystuje własne ciało jako centralną oś rytuału, a tym samym zapewnia jego skuteczność, bezpieczeństwo pacjentów i utrzymanie ich integralności psychicznej. Ten rodzaj przygotowania jest wymagany, jeśli chce się osiągnąć transcendentalne wymiary wyższej jaźni pacjenta i nie poprzestawać na powierzchownych efektach umysłowych. Innymi słowy, wymaga się, aby terapeuta był prawdziwie zainicjowany w temat i posiadał niezłomne zaangażowanie w powołanie, które będzie wymagało poświęceń.

CENTRUM TAKIWASI

Przekonanie o solidności zaawansowanej hipotezy uzależnienia jako dzikiej, nieświadomej kontrinicjacji, i możliwości jej uzdrowienia poprzez zapewnienie właściwej inicjacji, w której ayahuaska odgrywa główną rolę, doprowadziło do wysiłków mających na celu utworzenie strukturalnej organizacji opieki nad pacjentem poprzez opracowanie protokołu związanego z praktykami tradycyjnej medycyny amazońskiej i dorobkiem psychoterapii zachodniej. Po sześciu latach eksperymentowania i treningu grupy terapeutów w praktykach szamańskich w 1992 roku w mieście Tarapoto w peruwiańskiej Amazonii powstało centrum Takiwasi. Pacjenci trafiają tam z własnej woli, mieszkają w nim średnio przez dziewięć miesięcy w terapeutycznej społeczności, w towarzystwie maksymalnie 15 innych pacjentów. Zaczynają swój proces od natychmiastowej i całkowitej eliminacji wszystkich uzależniających substancji (“na głęboką wodę”), w tym tytoniu, a także pokarmów stymulujących (chili, kawa). Podczas całego procesu nie stosują leków psychotropowych, z wyjątkiem rzadkich przypadków kryzysowych. Pacjentami są tylko mężczyźni (ze względów prawnych), co ułatwia konieczną abstynencję seksualną wymaganą do regularnego stosowania roślin psychoaktywnych.

Proces leczenia działa w ramach trójstronnego podejścia terapeutycznego, które łączy: stosowanie roślin leczniczych; psychoterapeutyczną obserwację; i codzienne współżycie grupy (życie wspólnoty). Rośliny, które stanowią pierwotny wkład centrum Takiwasi, dzieli się na:

1. Rośliny przeczyszczające umożliwiające fizyczną detoksykację i szybkie i drastyczne zmniejszenie zespołu odstawienia bez użycia leków (w ciągu dwóch tygodni większość pacjentów śpi spokojnie bez użycia jakichkolwiek środków nasennych); i

2. Rośliny psychoaktywne, które tworzą dwie grupy:

• ayahuasca, która jest używana w nocnych ceremoniach raz w tygodniu przez średnio 25 sesji podczas całego procesu; i

• rośliny-nauczyciele, jak nazywana jest bardzo duża grupa roślin psychoaktywnych, których skutki są aktywowane w szczególnych warunkach, i które wymagają indywidualnej izolacji, surowych zasad dietetycznych (w szczególności wstrzymania się od soli), abstynencji seksualnej itd. Prowadzenie tych ośmiodniowych odosobnień w dżungli (“dieta” w lokalnej terminologii) wymaga bardzo specjalistycznej kontroli terapeuty, ponieważ mobilizują one silnie subiektywność  i energetyczne ciało pacjenta. Diety te są przeprowadzane co trzy miesiące i odgrywają główną rolę w procesie terapeutycznym, zapewniając równowagę podczas sesji ayahuaski i integrację procesu przeprowadzonego w poprzednim trymestrze. Każdy roślinny nauczyciel ma specyficzny efekt psychoterapeutyczny, który pozwala mu na zaostrzenie koncentracji, w celu zmobilizowania pacjentów w pożądanym kierunku (konfrontacja ze swoimi obawami, wznowienie ich zdolności do podejmowania decyzji, uziemienie, przywołanie z pamięci traumy z przeszłości, wzmocnienie ich wewnętrznych struktur itp.). Z punktu widzenia pacjentów, a także terapeutów i rdzennych uzdrowicieli, “diety” umożliwiają przejście przez kolejne progi w procesie terapeutycznym (skoki jakościowe), a wreszcie odgrywają ważniejszą niż ayahuasca rolę w osiągnięciu uzdrowienia. Pacjent przechodzi średnio cztery diety podczas pobytu.

Podkreślamy, że wykorzystanie wszystkich roślin w Takiwasi odbywa się w rytualnym kontekście, w którym integracja efektów roślin zachodzi jednocześnie na poziomie fizycznym, psychouczuciowym i duchowym. Wszystkie materiały psychiczne uzyskane dzięki użyciu roślin (reakcje fizyczne, uczucia, wizje, marzenia senne, intuicje itd.) są następnie analizowane, rozszyfrowywane, interpretowane i przetwarzane przez samego pacjenta za pomocą różnych technik psychoterapeutycznych, zarówno indywidualnie, jak i poprzez dynamikę grupy (budowa masek, hiperwentylacja, werbalizacja, symboliczne czytanie poprzez analizę opowieści i mitów itp.). Psychoterapia wzbogaca się o praktyki rytualne bez użycia roślin, oznaczając przejście z jednego etapu procesu do innego (rytuały przejścia), co pozwala na powolną integrację tych faz. Perspektywy psychologiczne są rozszerzane o ekspresję wymiarów transcendentalnych w tych rytuałach, poprzez medytację lub praktyki religijne oraz liturgie religijne dla pacjentów, którzy wierzą w konkretną religię (większość w naszym kontekście to katolicy). Wszyscy ci, którzy towarzyszą pacjentowi, włącznie z katolickim księdzem, przechodzą przez ten sam proces z różnymi roślinami ( oczyszczającymi, ayahuaską i nauczycielami roślinnymi).

Ta przestrzeń dla przygotowania i integracji inspiruje decyzje dotyczące postaw, zachowań i wyrażeń o cielesnym, uczuciowym, relacyjnym i duchowym charakterze, które są wcielane w codzienne życie grupy. Życie wspólnotowe pozwala na konfrontację z rzeczywistością i stanowi gwarancję, że integracja nie pozostanie na poziomie słów, pojęć czy dobrych intencji, ale jest raczej uwieńczona prawdziwą przemianą życia. Incydenty i trudności pojawiające się na tym etapie materializacji zostaną przepracowane w sesjach z roślinami i psychoterapią, tworząc stałą pętlę sprzężenia zwrotnego pomiędzy trzema przestrzeniami pracy terapeutycznej (rośliny lecznicze, psychoterapię i życie społeczności). Rezultaty stosowania tego protokołu, które były już wielokrotnie przeanalizowane[iv], zostały niedawno ocenione ( Denys 2005, str 22 ) na przykładzie 15 dawnych pacjentów, poprzez korelacje z odpowiedziami na kwestionariusz siły uzależnienia (ASI). Wyniki pokazują, że “pacjenci, którzy mają się dobrze” potwierdzają 82% elementów badawczej bazy referencyjnej, w porównaniu do 69% pacjentów, “u których wystąpiła poprawa” i 19,5% tych pacjentów, których sytuacja nie uległa zmianie. Prowadzi to do przekonania, że konkretne cele praktyki, zdefiniowane przez terapeutów ośrodka, pozostają w korelacji z ogólnymi celami poprawy zachowania “narkomanów”.

Chcemy przytoczyć niektóre z kluczowych uzupełniających przykładów z deklaracji byłych pacjentów, którzy byli poddawani temu protokołowi:

• “Wszyscy pacjenci mówią, że rośliny te pomagają zmniejszyć nieprzyjemne skutki syndromu odstawienia”.

• “Ayahuasca wydaje się ułatwiać introspekcję i odkrywanie siebie” (14 z 15 pacjentów)

• “Ayahuasca pozwala widzieć, zrozumieć i przebaczać w łagodnym, wyzwalającym procesie bez obwiniania “(8 z 15)

• “Ayahuasca uczy ( rozpoznanie błędów, poznanie siebie samego, swojej woli i swojej wewnętrznej siły, nowe możliwości; zdolność podejmowania decyzji; motywacja do zmian; perspektywy na przyszłość )”

• “Protokół wywołuje zmianę ilości i jakości marzeń sennych” (10 z 15)

• “Przeżywanie doświadczenia wspólnoty z naturą” (11 z 15)

• “Odkrywa się istnienie niewidzialnego wymiaru życia” (11 z 15)

• “Relacja z sacrum pomaga procesowi terapeutycznemu” (12 z 15)

• “Rytuał używania naturalnych substancji psychoaktywnych różni się od używania poza rytualem zapewnieniem ochrony, prowadzeniem, uzdrowieniem i wzbudzaniem szacunku “(13 z 15)

Podkreślamy wagę wymiaru inicjacyjnego, który wydaje się potwierdzać znaczenie  odpowiedzenia na ciężkie przejścia osobowościowe konsumentów narkotyków za pomocą dobrze przeprowadzonej inicjacji. Inicjacyjna śmierć podczas sesji ayahuaski przyjmuje trzy formy : wrażenie umierania, wrażenie szaleństwa lub wrażenie bycia połykanym przez węża. Po tych doświadczeniach następuje, w większości przypadków, znacząca zmiana zachowania. Choć ostatnia z wymienionych form jest często opisywana w świecie tubylczym, jest też doświadczana przez pacjentów spoza kultury Amazonii, którzy nie znają tych opowieści. Anne Denys (str. 28, 29) zauważa, że u pacjentów, u których leczenie nie powiodło się “fakt, że nie doświadczyły one uwolnienia z ciężkiego obciążenia emocjonalnego ani śmierci inicjacyjnej, wydaje się powodować brak integracji nauk z tym powiązanych…[i to właśnie] … brak relacji z sacrum wydaje się być możliwą determinantą zachowań uzależniających”. Innymi słowy, “doświadczenie chronionej i bezpiecznej ramy fikcyjnego doświadczenia śmierci ( powiedziałabym “symbolicznej”), ponieważ w żadnym momencie nie są zagrożone najważniejsze funkcje życiowe, umożliwia jednostce przekształcenie jej sposobu funkcjonowania [ w życiu] ] “(Str. 31).

WNIOSKI

Wierzymy, że kolejne badania na temat właściwego stosowania substancji halucynogennych ( wizyjnych ) takich ayahuasca, powinny być ukierunkowane na leczenie uzależnień, zwiększenie ilości analiz neuro-farmakologicznych w dziedzinie klinicznej, oraz szczególne uwzględnienie operatywnej symboliki i wymiarów religijnych.[v] Wymaga to niezbędnej dekonstrukcji współczesnego tabu wyłączającego duchowość spod zakresu pracy badawczej. Jest to też wezwanie do odważenia się wzięcia pod uwagę subiektywnych doświadczeń jednostki jako punktu wyjścia dla badań, do docenienia subiektywności, w ramach rygoru symbolicznych praw i przewartościowania subiektywności jako rzeczywistej, w jej całości.

Jest to ścieżka, którą podążały mądre rdzenne ludy, i na którą jesteśmy zaproszeni, aby uciec z naszego redukcjonizmu. Nasz udział wymaga skoku jakościowego, przyznania rzeczywistego istnienia innemu światu (lub przynajmniej rozważenie takiej hipotezy ) i w ten sposób otworzenia się na wymiar transcendentalny, który jest zamieszkany przez autonomiczne formy świadomości, powiązane z osobą ludzką. Niektóre plotki mówią, że C. G. Jung na końcu swojego życia, zadawał sobie pytania, czy jego archetypy to czasem nie to samo, co po prostu duchy. Istnieje już wiele świadectw, ktore służyły jako podstawa do tego typu badań (Clavo C., 1995, M. J. Plotkin, 1993). [vi]

Z tego powodu uważamy, że należy wziąć pod uwagę:

• Szczególne trudności w szkoleniu terapeutów jacy mieliby prowadzić bezpośrednie sesje z ayahuaską, którzy wymagają solidnego powołania do pomagania, gotowości do zobowiązania się do przejścia osobistej ścieżki inicjacyjnej, w celu zdobycia znajomości języka symbolicznego.

• Wcielenie w życie wykorzystania ayahuaski w formie naturalnego wywaru, jego przyjmowania w ramach nie-improwizowanego rytuału, i komplementarnych struktur interpretacji, integracji i negocjacji doświadczeń odmiennych stanów świadomości.

• Niezbędne powiązanie grupy komplementarnych perspektyw, z roślinami przeczyszczającymi, roślinami – nauczycielami, towarzyszącymi im praktykami psychoterapeutycznymi pod kierunkiem inicjowanych terapeutów, życiem wspólnotowym i perspektywami duchowego otwarcia.

• Konieczne jest dla reprezentantów świata Zachodu, by mogli otworzyć się na inne kultury, aby najpierw ponownie połączyć i pogodzić się ze swoimi judeo-chrześcijańskimi korzeniami, które tworzą ich i nadają im strukturę, i których mistycyzm mieści w sobie symboliczne narzędzia, jakie potrzebne są do do poszukiwań wewnątrz innych kultur.

W powyższym kontekście, i zgodnie z wartościami etycznymi w leczeniu osób uzależnionych, nie proponujemy osiągnięcia abstynencji jako celu samego w sobie.  Raczej, co ważniejsze, staramy się przygotować i wzmocnić osobę tak, aby mogła cieszyć się życiem w świadomości siebie samej: rozpoznając swoje własne cele i ograniczenia, w pełnej wolności.

original text : http://www.takiwasi.com/docs/arti_ing/pubing01.pdf

Dr Jacques Mabit

Psychiatra, szef kliniki Takiwasi.

Takiwasi, Centrum Leczenia Uzależnień i Badań Nad Tradycyjną Medycyną,

Tarapoto, Peru

Sierpień 2014

tłum. Światosław Wojtkowiak

1. AYAHUASCA I TOKSYCZNOŚĆ

Na początku pozwolimy sobie przypomnieć, iż ludzkie ciało wydziela swoją własną “endo-ayahuaskę” i w związku z tym przyjęcie tej substancji jedynie odtwarza naturalny mechanizm ludzkiej fizjologii.

Zwyczajowa naukowa nomenklatura kataloguje ayahuaskę jako “halucynogenny” wywar. Ta typologia ma swoje korzenie na początku XX wieku, i kontynuuje jako część tradycji, pomimo tego, iż nie odpowiada obiektywnej rzeczywistości. Halucynacja oznacza błędne postrzeganie rzeczywistości, powodujące iż podmiot postrzega rzeczy, które nie istnieją. Ta definicja zakłada, iż istnieje tylko jedna obiektywna, maetrialna i postrzegalna rzeczywistość. Postępy nauki, zwłaszcza fizyki kwantowej, zademonstrowały, iż nie ma rzeczywistości istniejącej niezależnie od obserwatora, i kiedy świadomość funkcjonuje w sposób kwantowy, występuje efekt subiektywności, prowadzący każdy podmiot do takiej interakcji z rzeczywistością, iż można wyróżnić tak wiele sposobów postrzegania rzeczywistości ile istnieje ludzkich podmiotów. Teorie w tych dyscyplinach rozważają możliwość wielu rzeczywistości, lub też poziomów rzeczywistości, jak również możliwość istnienia równoległych wszechświatów.

Ten trans-racjonalny model rozważania rzeczywistości opiera się na “melodycznych” funkcjach prawej półkuli mózgu, jak wskazywaliśmy wcześniej.  Posiada swoją własną logikę, która odwołuje się do symbolicznej funkcji, zwykle odrzucanej przez konwencjonalny paradygmat. Nie oznacza to fantazji pozbawionej postaw, ale może prowadzić do bardzo konkretnych i możliwych do wprowadzenia w życie odkryć, jak dowodzi przykład wywaru ayahuaski, reprezentujący nadzwyczaj skomplikowaną farmakologiczną miksturę, której subtelny mechanizm działania został zrozumiany przez naukę zaledwie kilka dekad temu. Psychiatria zaczęła używać rodziny MAOI ( inhibitorów monoaminooksydazy ) jako antydepresanty zaledwie 50 lat temu ; aktywne składowe liany ayahuaski należą do tejże rodziny. Można powiedzieć, iż uzdrowiciele w Amazonii przepisywali antydepresanty kilka tysięcy lat przed współczesną nauką. Możemy tą samą myśl odnieść do innych odkryć dokonanych przez tradycyjną medycynę , takich jak słynna kurara, która wymaga bardzo skomplikowanych przygotowań, i dzisiaj pozwala na otwarte operacje na jamie brzusznej.

Podobnie, postępy poczynione w głębokiej psychologii od XIX wieku wykazały nadzwyczajną wagę podświadomości w życiu psychicznym, i jej mechanizmy funkcjonowania. Symboliczny język został stopniowo rozszyfrowany i bierze pod uwagę sny i ich znaczenie. To oznacza, iż “fantazja” zawarta w snach jest znacząca i stanowi psychologiczny materiał wspierany wewnętrzną spójnością, który odpowiada obiektywnej rzeczywistości pacjenta. Jest zatem przydatne kiedy podmiot staje się świadomy mechanizmów swojego funkcjonowania i może je modyfikować w zgodności ze swoimi witalnymi potrzebami. Wizualizacje jakie pojawiają się w sesji ayahuaski pochodzą z tego samego wewnętrznego wszechświata, posiadają taką samą spójność i pozwalają na dostęp do tych samych terapeutycznych korzyści. Należy stwierdzić, że wizje wywołane przez zażycie ayahuaski nie są niespójnymi fantazjami, ale zamiast tego reprezentują ilustrowane odbicie nieświadomego psychologicznego życia osoby. Nawet jeżeli podłoże nie jest bezpośrednio materialne, jak w przypadku snów, to istnieje realny psychiczny obiekt na którym opiera się wizja. Nie mamy zatem do czynienia z wadliwym postrzeganiem rzeczywistości, ale po prostu z innym mechanizmem jej postrzegania. Dlatego właśnie nazywanie ayahuaski “halucynogenem” jest niczym więcej niż przestarzałą pozostałością z historii medycyny, pozbawionym rzeczywistej i naukowej podstawy.

Idąc dalej, nauka bez wątpliwości stwierdza, iż cechą tych źle zaklasyfikowanych halucynogenów jest brak uzależnienia. Empiryczne dowody powinny wystarczyć jako dowód tego twierdzenia, skoro uzależnienie nie jest znane w tradycyjnych społecznościach, nawet jeżeli używają one halucynogenów od tysiącleci. Przeciwnie, kliniczne dowody pokazują stopniowe obniżanie się dawki niezbędnej do wywołania tego samego efektu u osób regularnie używających ayahuaski. Innymi słowy, zjawisko tolerancji nie jest obserwowane, i to samo odnosi się do syndromu odstawienia, kiedy przerywana jest konsumpcja. Generalnie uzależnienie pojawia się kiedy psychotropiczna substancja nie powoduje żadnego rodzaju wizji. Jest typowym dla uzależnionych pacjentów leczonych w klinice Takiwasi, iż nie przyjmują więcej ayahuaski po opuszczeniu ośrodka. Ayahuaska przyczynia się do leczenia uzależnień nie poprzez bycie substytutem dla substancji od których pacjenci byli uzależnieni, ale przez umożliwienie detoksyfikacji dzięki swemu oczyszczającemu działaniu, a następnie umożliwienie autoeksploracji wewnętrznych krajobrazów w celu rozwiązania problemów psycho-emocjonalnych.

W długim okresie czasu, nie zanotowano ubocznych czy niebezpiecznych fizycznych efektów powodowanych przez ayahuaskę, pod warunkiem przestrzegania zasad diety. Uzdrowiciele w bardzo zaawansowanym wieku konsumowali ayahuaskę całe swe życia i utrzymują doskonałe zdrowie, jak w przypadku największego z uzdrowicieli z plemienia Kofan. Don Querubin Queta w wieku ponad 80 lat dalej serwuje i sam przyjmuje ayahuaskę. Osobiście znany był nam uzdrowiciel w Chazuta w peruwiańskiej Amazonii, który w wieku 107 lat był wciąż aktywny a stosował ayahuaskę do 95 roku życia. Projekt Hoasca przeprowadzony przez Uniwersytet Kalifornii ( Berkeley ) naukowo dowiódł brak obecności jakichkolwiek negatywnych konsekwencji konsumpcji ayahuaski u regularnych użytkowników, stosujących ją przez minimum 15 lat.

W Brazylii, dr Mirta Costas dowiódł w swym badaniu, iż zwyczajowa dawka ayahuaski jest 50 razy niższa niż DL50 ( śmiertelne dawki dla połowy zwierząt laboratoryjnych celowo zatrutych ). Biorąc pod uwagę ekstremalną gorzkość wywaru i ogromne ilości jakie trzeba by przyjąć, dobrowolna intoksykacja u ludzi jest całkowicie niemożliwa, i w istocie, naukowa literatura nie donosi o nawet jednym takim przypadku.

2. OGRANICZENIA W STOSOWANIU AYAHUASKI

Fizyczne przeciwskazania są bardzo nieliczne, dotyczące czysto organicznych problemów. By zachować ostrożność, osoby, które cechują poważne niedobory metaboliczne ( np mocznica ) lub funkcjonalne ( np niewydolność krążenia ), albo cierpiące na zaawansowane patologie degeneratywne ( toczeń, stwardnienie rozsiane, stwardnienie zanikowe boczne etc ), lub silne zmiany w układzie nerwowym ( epilepsja ) nie powinny przyjmować ayahuaski. Zaobserwowano iż zwykle tacy pacjenci sami unikają jej zażywania. Ich patologie są dostatecznie zaawansowane i poważne, tak iż nie mogą być zignorowane i zwykły wywiad rozpoznawczy pozwala na ich selekcję negatywną.

Biorąc pod uwagę przeczyszczającą naturę ayahuaski, lepiej unikać jej w przypadku osób, którym mogłyby zaszkodzić wysiłki związane z wymiotowaniem ( szczeliny w przełyku, wrzody żołądka, etc). Z tego samego powodu, jak również z powodu możliwych skutków emocjonalnych, nie jest to wskazane w wypadkach nadciśnienia i poważnych problemów układu krążenia i serca.

Zwykle nie ma utraty świadomości pod wpływem działania ayahuaski. Sporadycznie notuje się przypadki utraty świadomości jako sposobu odłączenia przez pacjenta, czy też ucieczki od emocjonalną konfrontacją jakiej się obawia. Przypadki takie reprezentują emocjonalną reakcję, która nie wiąże się z żadnym niebezpieczeństwem i zwykle same się rozwiązują, mogą być także wspierane przez użycie kamfory czy inne bodźce stymulacji fizyczno-energetycznej.

Przed zażyciem ayahuaski należy wyłączyć z diety pewne pozycje, takie jak : wieprzowina, silne przyprawy ( chili ), alkohol, uzależniające substancje psychotropowe. Abstynencja od niektórych innych produktów jest zalecana ale nie nakazana ( lody, smażone, rafinowany cukier, konserwanty, mocno przetworzona żywność, czerwone mięso etc ). Istnieje także lista polecanej zdrowej żywności. Unikanie nieodpowiedniej żywności najlepiej zacząć co najmniej jeden dzień przed przyjęciem ayahuaski, i kontynuować minimum dwa dni po. Idealnie, takie restrykcje powinno się włączyć tydzień przed zażyciem i kontynuować tydzień po. Kiedy planowana jest seria sesji, rekomendowana dieta powinna być utrzymywana przez cały ten okres.

Jest także zalecane unikanie jakichkolwiek zaburzeń ciała fizyczno-energetycznego, takich jak intensywny trening, pobudzające otoczenie ( tłumy, dyskoteki ), silne zapachy ( perfumy, olejki zapachowe, opary benzyny etc ). Należy także, w tym samym okresie czasu, przestrzegać abstynencji seksualnej.

Callaway i Grob ( 1998 ) wspominają o możliwości wstrząsu serotoninowego, jeżeli ayahuaska jest podana osobie konsumującej związki anty-depresyjne, wstrzymujące wychwytywanie serotoniny lub selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny. Jednakże nie ma konkretnych przypadków takiego zdarzenia w literaturze naukowej. Aby być pewnym, i w miarę możliwości, rekomenduje się wstrzymanie użycia tego typu antydepresantów parę tygodni przed użyciem ayahuaski. W takim kontekście, jak dotąd, nie obserwowano przypadku przeciażenia serotoninowego. Te restrykcje mogą być poszerzone o unikanie silnych leków psychotropowych ( lit, neuroleptyki, etc ) chociaż nie istnieją badania wykazujące przeciwskazania i nie ma klinicznych danych które by na to wskazywały.

Użycie ayahuaski powinno być unikane w przypadkach psychicznych procesów dysocjacji, z obecnymi elementami delirium ( psychoza ). Jednakże, pewne przypadki ewidentnych załamań psychotycznych są w istocie skutkiem intoksykacji narkotykami ( na przykład psychozy po użyciu konopii) i kontrolowane zastosowanie ayahuaski może mieć na nie pozytywny wpływ, jeżeli jest częścią globalnego programu terapeutycznego, ustrukturyzowanego w taki sposób, by zawrzeć techniki detoksyfikacji, razem z towarzyszącą temu długoterminową terapią.

W odpowiednim kontekście, istnieje samoregulujące się zjawisko, które powoduje, że osoba nie przekroczy granicy tego, co wyznacza jej metabolizm, zależnie od kontekstu i swoich możliwości. Tak więc w przypadku osobowości borderline czy osób z pre-psychotycznymi strukturami, ayahuaska nie powoduje w nich żadnego efektu, albo umiarkowany, który można kontrolować.

Osoby w zaawansowanym wieku mogą konsumować ayahuaskę, tak długo jak ich stan psychofizyczny nie cechuje się żadnymi z powyżej wymienionych przeciwskazań. Zaawansowany wiek może wymagać mniejszych dawek, ale nie jest to absolutna reguła, i może różnie wyglądać dla różnych osób. Ogólnie rzecz biorąc, w wypadku podejrzenia fizycznej czy psychicznej wrażliwości, zaczyna się od małych dawek w celu oceny reakcji pacjenta, i odpowiednio dostosowuje kolejne dawki.

Kiedy osoby kończą swój proces w Takiwasi, nie wyrażają życzenia dalszej konsumpcji ayahuaski, znając trudne wymogi tego procesu autoanalizy, restrykcje diety, seksualnej abstynencji, odrażajacego smaku wywaru, trudnych konfrontacji z wewnętrznymi światami jak i wymogów rytuału i zachowania. Ayahuaska uczy iż dostęp do “innego świata”, do świata symbolicznego, wewnętrznego czy też duchowego, jest bardzo wymagający i konieczne jest poświęcenie, powołanie, motywacja i nieskończony szacunek.

Z tego też powodu uważamy, że obchodzić się z ayahuaską nie jest łatwo i jest to poważny instrument terapeutyczny. Wymogi, zarówno wobec terapeutów czy przewodników, jak i pacjentów, wskazują na to, że to narzędzie jest odpowiednie tylko dla osób z silną motywacją, jasnymi intencjami i etycznym systemem wartości.

Jeśli chodzi o zdrowie fizyczne, zaobserwowaliśmy, iż jest bardzo niskie ryzyko używania ayahuaski, poza przypadkami ekstremalnych metabolicznych niedoborów, które dotyczą osób jakie zwykle same stronią od tego typu pracy terapeutycznej i, co więcej,mogą być odrzucone dzięki prostemu wywiadowi przed sesją. Podobnie, uprzedni wywiad, na poziomie psychologicznym, może odsiać osoby z silnymi zaburzeniami osobowości czy przypadki patologii psychiatrycznej. Z tego powodu selekcja za pomocą wywiadu z pacjentem przed użyciem ayahuaski stanowi podstawowy środek zapobiegawczy. Pomaga on również rozpoznac motywacje osoby. Intencja pacjenta ukierunkowuje terapię ayahuaskową. Sama ciekawość czy pragnienie “spróbowania nowego narkotyku”, czy też przejścia zmysłowego/seksualnego doświadczenia nie są poważnymi motywacjami terapeutycznymi, ale nawet w takim wypadku, proces ayahuaskowy może prowadzić takie osoby do zmiany ich sposobu myślenia, pozwolić im na uświadomienie sobie ich błędnego spojrzenia na życie, i to samo w sobie stanowi potencjalne zabezpieczenie przed nadużywaniem substancji uzależniających.

Istotne wymogi dotyczą umiejętności osób prowadzących sesje, którzy muszą być odpowiednio dobrze uformowani, ale niekoniecznie muszą to być lekarze czy psycholodzy. Ci terapeuci muszą mieć solidne osobiste doświadczenie z ayahuaską, co jest najlepszą gwarancją ich zdolności poradzenia sobie w trudnych sytuacjach podczas sesji.

Transfer stosowania ayahuaski ze struktury rdzennej kultury do współczesnego kontekstu terapeutycznego wiąże się z problemem spójnej integracji materiału z wizji, który należy ocenić. Zaobserwowaliśmy iż nie-rdzenne osoby, które konsumują ayahuaskę nie mogą łatwo zinterpretować swoich doświadczeń na poziomie symbolicznym, z powodu braku doświadczenia w odczytywaniu symboli. Może prowadzić to do zagubienia lub błędów interpretacyjnych. Z tego powodu, wydaje się nam ważnym by sesja ayahuaski była zakończona werbalnym podsumowaniem doświadczenia, tak by mogło zostać odpowiednio zintegrowane. Wymaga to ze strony terapeutów zdolności interpretacji symbolicznej analizowanego materiału, jak i długiego osobistego doświadczenia ze zmienionymi stanami świadomości. Dla wielu osób o luźnej strukturze osobowości, chciwych cudownego, słabo przygotowanych do eksploracji swojego cienia, lub posiadających rys narcystyczny, doświadczenie ayahuaski może powodować inflację ego, zamiast poszerzenia świadomości. Terapeuta musi przyjąć niezbędną rolę rozróżniającego te stany, po zażyciu ayahuaski.

Podsumowując, możemy uznać ayahuaskę za doskonałe ułatwienie procesów psychoterapii, pozbawione niemalże istotnego ryzyka. Zagrożenia psychologicznych zaburzeń, znacznie obniżone poprzez samoregulujące mechanizmy ayahuaski, mogą być skutkiem braku przygotowania czy selekcji pacjentów, lub też słabego prowadzenia sesji przez terapeutę.

Ja, 62-letni mężczyzna, z całym bagażem życiowych stresów, problemów zdrowotnych narastających wraz z wiekiem przez ostatnie lata, na dwa tygodnie zanurzyłem się w leśną kołdrę natury amazońskiego ekosystemu. Systemu o którym marzyłem od kilkudziesięciu lat zaczytany w książkach Szklarskiego i Fiedlera.

Przeżyłem cudowne noce pełne odgłosów leśnego życia, chłonąc je wszystkimi zmysłami. I stosowałem dietę Shipibo (nota bene bardzo smaczną), która wyleczyła mi moje problemy żołądkowe. Oddałem swoje ciało, swoją psyche w ręce uzdrowicieli z plemienia Shipibo w sposób świadomy. Oddałem, bo wierzę w ich wielowiekową tradycję leczenia ziołami z tego największego skupiska roślin na świecie.

Melodyjne icarosy szamanów Shipibo dobierane indywidualnie dla mnie, przywróciły mi spokój psychiczny, jakiego nie miałem od dawna w tajemniczy sposób niwelując narosły latami stres zawodowy oraz traumatyczne przeżycia z ostatnich lat mojego życia. Ich ziołowe rape zlikwidowało za pierwszym razem problemy krwawienia z naczyń krwionośnych mojego nosa. Roślinny napar przywrócił mi pełnię słuchu w lewym uchu po jedynym „zabiegu”. Wreszcie od kilku miesięcy słyszę normalnie. A laryngolog nie pomógł mimo kilku wizyt, sugerując operację.

Te dwa tygodnie pozwoliły mi się odizolować od zewnętrznych negatywnych bodźców codziennego życia, przywrócić spokój i harmonię. Poprawić wrażliwość na otaczające mnie życie. Te dwa wspaniałe tygodnie w otoczeniu życzliwych gospodarzy i metafizycznych praktyk Shipibo to wspaniałe doświadczenie, które zaowocowało komfortem przywrócenia pełnej sprawności fizycznej oraz duchowej wrażliwości.

…

As a 62-years old man, with all the life stress baggage, with health problems accumulating with age, I decided to immerse myself in forest blanket of Amazonian ecosystem. I dreamt of that place ever since reading travel books of my youth.

I lived through wonderful nights, full of jungle life, absorbing them with all my senses. I have been following Shipibo diet, which cured my stomach problems. I surrendered my body and my psyche into hands of Shipibo healers. I did that because I believe in their ancient tradition of herbal cures from this largest store of plants in the world.

Melodious icaros of Shipibo shamans, individually selected for me, brought back my inner peace, that was lacking for a long time, in a mysterious way healing years old stress of professional sphere and traumatic events of recent years of my life. The plant based rape snuff after only one application helped with bleeding problems of my nose. Plant brew brought back full hearing in my left ear, also after just one session. I can finally hear normally, first time in months. Laryngologist in several visit was not able to help me, only suggesting operation.

These two weeks allowed me to isolate from exterior negative influences of everyday life, to regain peace and harmony. I improved my sensitivity to life surrounding me. These two wonderful weeks, with friendly hosts and metaphysical practices of Shipibo were great experience, which resulted in comfort of returning to full physical abilities and spiritual sensitivity.

“Psychodeliki w odblokowaniu nieświadomości : od raka do uzależnień” ( w “Terapeutyczne zastosowanie ayahuaski”, Springer 2014 ]

[ dr Gabor Mate ]

…

Psychedelics in Unlocking the Unconscious: From Cancer 
to Addiction ( in The Therapeutic Use of Ayahuasca, Springer 2014 )

[ dr Gabor Mate, M.D. ]

Jakieś 5 lat temu – a piszę to w 2013 roku – nie wiedziałem jeszcze nic o ayahuasce, poza sporadycznymi wzmiankami jakie do mnie docierały. Jako praktyk szkolony w ortodoksyjnym zachodnim modelu alopatycznym byłem od dawna świadomy nie tylko zadziwiających osiągnięć współczesnej medycyny ale również jej ograniczeń. To czego my jako lekarze nie jesteśmy w stanie wyciąć, zatruć czy wypalić, możemy jedynie w najlepszym wypadku złagodzić. Jesteśmy zahipnotyzowani lekarstwem a nie wiemy nic o uzdrowieniu. Umiemy naprawić złamane kości, przeszczepiać serca i wątroby, ale niewiele potrafimy zrobić dla połamanych dusz czy dla transformacji straumatyzowanych umysłów. Przede wszystkim, nie dociera do nas, iż ludzkie choroby, psychiczne czy fizyczne, nie są odizolowanymi wypadkami, nieszczęśliwymi zdarzeniami, ale manifestacją żyć w psychologicznym i społecznym kontekście, rezultatem doświadczeń, przekonań i budowanych przez całe życie wzorców relacji ze światem. I jesteśmy aroganccy, nie w sensie myślenia, iż wiemy wszystko, ale naszego przekonania, iż to czego nie znamy, nie jest warte znania, to czego nie studiowaliśmy, nie jest warte zbadania, że struktury świadomości równoległe do naszych nie mają wartości i nie są warte eksploracji.

Pracowałem jako lekarz rodzinny, w paliatywnej opiece nad nieuleczalnie chorymi, z uzależnieniami w dzielnicy Vancouver Downtown Eastide, znanej z największej koncentracji użytkowników narkotyków w całej Ameryce Północnej. Zarówno z osobistej obserwacji jak z i z badań w nowej dziedzinie psychoneuroimmunologii wiedziałem, że rak i większość chronicznych chorób reprezentują tworzone przez całe życie emocjonalne wzorce wyparcia, mające swe korzenie we wczesnym dzieciństwie, w emocjonalnej stracie lub cierpieniu. Ponadto, widziałem iż uzależnienie, czy to od narkotyków, czy od jakiegokolwiek ostatecznie szkodzącego nawyku, czy to kolekcjonerstwa seksualnego, hazardu, pracoholizmu, internetu czy też zakupów – jest zawsze próbą ucieczki od bólu, chociażby tymczasowego pozbycia się nieznośnego ciężaru bycia z samym sobą. Po publikacji mojej książki o uzależnieniach, w której zademonstrowałem relację pomiędzy traumą z dzieciństwa a uzależnieniem od substancji w dorosłości, zacząłem otrzymywać pytania czy wiem coś o ayahuasce w kontekście leczenia uzależnień. Nie wiedziałem nic, i po jakimś czasie zacząłem postrzegać te zapytania jako natrętne i męczące. Byłem jednocześnie zainteresowany badaniem sposobów leczenia poza wąskim medycznym modelem, a jednak i ja nie chciałem się nauczyć czegoś nowego. Nie mogłem sobie wyobrazić jak psychodeliczna substancja miałaby pomóc komukolwiek przezwyciężyć uzależnienie czy też pomóc wyleczyć traumę pourazową albo wbudowane wzorce samozaniedbania, które przyczyniają się do choroby.

Wszechświat miał jednak inny plan. Od tamtego czasu pracowałem z ayahuaską, i ta praca, pomimo iż to tylko mała część tego czym się zajmuję, stała się najbardziej ekscytującą pośród moich sposobów uzdrawiania, tą w której widzę najbardziej transformujący potencjał. W programach uzdrawiania jakie poprowadziliśmy ( my – znaczy moi przyjaciele, ayahuasquerzy – o których więcej dalej – i ja ) pracowaliśmy z ludźmi borykającymi się z używaniem narkotyków i uzależnieniami seksualnymi, zespołem stresu pourazowego, lękami, chronicznym zmęczeniem, a także po prostu ludźmi szukającymi pełni, znaczenia, doświadczenia swego prawdziwego ja, raczej niż wbudowanych w nich, ale nieautentycznych wzorców nawyków. Pracowaliśmy ludźmi szukającymi siebie, swych rodziców, miłości, Boga, prawdy, wewnętrznego dziecka, społeczności, natury. Nie mogę powiedzieć, że każdy odnalazł wszystko to czego szukał, daleko od tego. Mogę powiedzieć że większość ludzi powzięła poważne kroki na swej ścieżce w stronę autentyczności, i znalazła znaczące wyzwolenie od otępiających, ograniczających szablonów umysłowych i zachowań. Niektórzy dokonali transformacji swych żyć. Niektórzy nie są już uzależnieni.Wielu nie zadowala się już być kimś innym niż są.

“Od końca lutego, mojego pierwszego doświadczenia z ayahuaską, codziennie doświadczam zmian w mojej świadomości, moim byciu wewnętrz i z innymi, wliczając w to zwierzęta. Widzę wszystko co dotąd uczyniłem z kompletnie nowej perspektywy i żyję tym. Codziennie.”  Tak pisze mężczyzna trzydziestoparoletni, z historią własnej traumy, który pracuje ze straumautyzowanymi osobami w Brytyjskiej Kolumbii, w Kanadzie.

“Jestem w stanie dostrzec różnicę jaką robię łagodząc ból u innych, pomagając im zobaczyć się w odmiennym świetle, dając im co nieco blask i iskierki, nawet jak wywozi się ich karetką, i kiedy oboje wiemy, że nie zobaczymy się już więcej w takiej formie”.

Dr Gabor Mate jest kanadyjskim lekarzem, mówcą i autorem czterech bestsellerów opublikowanych w prawie 20 językach na pięciu kontynentach. Jego zainteresowania obejmują jedność umysłu i ciała, objawiającą się w zdrowiu i chorobie, efekty doświadczeń wczesnego dzieciństwa w kształtowaniu się mózgu i osobowości, traumatyczne korzenie uzależnień, i konieczność bliskości dla zdrowego rozwoju dziecka. Pracował on w praktyce rodzinnej i opiece paliatywnej, a także, przez 12 lat, w dzielnicy Downtown Eastside w Vancouver, znanej z nawiększej koncentracji użycia narkotyków w Ameryce Północnej. Obecnie pracuje on jako profesor na wydziale kryminologii Simon Fraser University i uczy i prowadzi seminaria na całym świecie.

…

Until 5 years ago—I write this in 2013—I knew nothing about ayahuasca, having only vaguely heard about it. As a practitioner trained in the orthodox Western allopathic model, I have long been aware not only of the astonishing achievements of modern medicine, but also of its limitations. What we, as medical doctors, cannot cut out, poison or burn, we can only alleviate, at best. We are mesmerized by cure and know nothing about healing. We can mend broken bones, transplant hearts and livers, but can do little for fractured souls or help transform traumatized minds. Above all, we do not get that people’s illnesses, mental or physical, are not isolated, accidental, and unfortunate events, but manifestations of lives in a psychological and social context, the results of experiences and beliefs and lifelong patterns of relating to the world. Hence, we can suppress manifestations but rarely get at causes. We separate the mind from the body and the individual from the environment. And we are arrogant, not in the sense that we think we know everything, but in our conviction that what we do not know is not worth knowing; what we have not studied is not worth investigating, that frameworks of awareness parallel to ours have no validity, are not worth exploring.

I have worked in family practice, palliative care with the terminally ill, and with addictions in Vancouver’s Downtown Eastside, notorious as North America’s most concentrated area of drug use. Both from personal observation and from the study of the new science of psychoneuroimmunology, I knew that cancer, and most chronic illness, represented lifelong emotional patterns of self-suppression, based on early childhood emotional loss or suffering. Too, I saw that addiction—whether to drugs or to any ultimately self-harming habit, be it sexual roving, gambling, compulsive working, internet surfing, or shopping—is always an attempt to escape pain, to shed, if only temporarily, an unbearable unease with the self. It was after my book on addiction was published, in which is demonstrated the relationship between childhood trauma and adult substance dependency, that I began to receive inquiries about what I knew regarding ayahuasca and the healing of addiction. I knew nothing, and after a while found the inquiries importunate and bothersome. Keen as I was to investigate ways of healing beyond the narrow medical model, I, too, did not want to have to learn about something new. I could not imagine how a psychedelic substance would help anyone overcome addiction or help heal PTSD or ingrained patterns of self-neglect that contribute to illness.

The universe had other ideas. I have since worked with ayahuasca, and such work, while a small part of what I do, has become the most exciting among my healing activities, the one in which I see the most transformative potential. In the healing retreats we have conducted (we: my friends, ayahuasqueros—more about them below—and I), we have worked with people struggling with drug use and sexual addiction, people facing cancer and degenerative neurological illness, depression, post-traumatic stress disorder, anxiety, and chronic fatigue, and just people seeking wholeness, meaning, an experience of their true selves rather than their ingrained but inauthentic habitual patterns. We have worked with people looking for themselves, for their parents, for love, for God, for truth, for their child selves, for community, for nature. I cannot say that everyone found everything they were looking for, far from it. I can say that most people took major steps forward on their path toward authenticity and found significant liberation from stultifying, limiting mind patterns, and behaviors. Some have transformed their lives. Some are no longer addicted. Many are no longer content to be other than who they are.

 ‘‘Since the end of February, my first ayahuasca experience, I am daily experiencing a shift in my consciousness, my presence within and with others including animals. I see everything I’ve done from a completely new perspective and live it. Daily.’’ So writes a man his 30s, himself with a history of trauma, who works with traumatized people in British Columbia, Canada.

“I am able to see the difference I make to ease pain in others, help them see themselves in a different light and give them a bit of brilliance and sparkle even as they are rolled out in ambulances, while both of us are aware that we will not see each other anymore in this form.”

Gabor Maté M.D. is a Canadian physician, speaker, and the author of four bestselling books published in nearly 20 languages on five continents. His interests include the mind/body unity as manifested in health and illness, the effects of early childhood experiences in shaping brain and personality, the traumatic basis of addictions, and the attachment requirements for healthy child development. He has worked in family practice and palliative care, and for 12 years he worked in Vancouver’s Downtown Eastside, notorious as North America’s most concentrated area of drug use. Currently, he is Adjunct Professor in the Department of Criminology, Simon Fraser University, and teaches and leads seminars internationally.

“Ayahuasca-Assisted Therapy for Addiction: Results from a Preliminary Observational Study in Canada”

Gerald Thomas, Philippe Lucas, N. Rielle Capler, Kenneth W. Tupper and Gina Martin

( Centre for Addictions Research of British Columbia, University of Victoria, Canada, Interdisciplinary Graduate Studies Program, University of British Columbia, Canada, School of Population and Public Health, University of British Columbia, Canada )

…

“Wspierana ayahuaską terapia uzależnień : rezultaty obserwacyjnego badania w Kanadzie”

Gerald Thomas, Philippe Lucas, N. Rielle Capler, Kenneth W. Tupper and Gina Martin

( Centrum Badań Uzależnień Brytyjskiej Kolumbii, Uniwersytet Wiktorii, Kanada, Intersdyscyplinarny Program Studiów Uniwersytetu Brytyjskiej Kolumbii, Kanada, Szkoła Populacji i Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Brytyjskiej Kolumbii, Kanada )

source // źródło : 

Current Drug Abuse Reviews 2013, 6, 000-000  (   http://www.maps.org/research-archive/ayahuasca/Thomas_et_al_CDAR.pdf   )

Abstract:    

Introduction:  This paper reports results from a preliminary observational study of ayahuasca-assisted treatment

for problematic substance use and stress delivered in a rural First Nations community in British Columbia, Canada.

Methods:

The “Working with Addiction and Stress” retreats combined four days of group counselling with two expert-led

ayahuasca ceremonies. This study collected pre-treatment and six months follow-up data from 12 participants on several

psychological and behavioral factors related to problematic substance use, and qualitative data assessing the personal

experiences of the participants six months after the retreat.

Findings:

Statistically significant (p < 0.05) improvements were demonstrated for scales assessing hopefulness,

empowerment, mindfulness, and quality of life meaning and outlook subscales. Self-reported alcohol, tobacco and cocaine

use declined, although cannabis and opiate use did not; reported reductions in problematic cocaine use were statistically

significant. All study participants reported positive and lasting changes from participating in the retreats.

Conclusions:

This form of ayahuasca-assisted therapy appears to be associated with statistically significant improvements

in several factors related to problematic substance use among a rural aboriginal population. These findings suggest

participants may have experienced positive psychological and behavioral changes in res

ponse to this therapeutic approach,

and that more rigorous research of ayahuasca-assisted therapy for problematic substance use is warranted.

…

Abstrakt

Wstęp :

Ta publikacja jest rezultatem wstępnego studium obserwacyjnego terapii prowadzonej przy pomocy ayahuaski, w problemach nadużywania substancji i wynikających ze stresu w wiejskich rdzennych społecznościach w Brytyjskiej Kolumbii w Kanadzie.

Metodyka :

Programy “Praca z uzależnieniem i stresem” zawierały cztery dni grupowej terapii, w tym dwie prowadzone przez ekspertów [ z plemienia Shipibo w Peru ] ceremonie ayahuaski. Niniejsze badanie zebrało dane sprzed terapii jak i w ciągu sześciomiesięcznego okresu kontrolnego po terapii od 12 uczestników, dotyczące kilkunastu psychologicznych i behawioralnych czynników związanych z problematycznym nadużywaniem substancji, i dane ilościowe oceniające osobiste doświadczenia uczestników w ciągu sześciu miesięcy po programie.

Wyniki:

Statystycznie znacząca (p < 0.05 ) poprawa została zademonstrowana na skalach oceniających poczucie nadziei, upodmiotowania, uważności, i jakości znaczenia życia i perspektyw. Deklarowane przez użytkowników użycie alkoholu, tytoniu, kokainy obniżyło się, chociaż użycie konopii i opiatów nie, raportowane obniżenia stosowania kokainy były statystycznie znaczące. Wszyscy uczestnicy deklarowali pozytywne i trwałe zmiany po swoim udziale w programie.

Wnioski :

Ta forma wspieranej ayahuaską terapii wydaje się łączyć ze statystycznie znaczącymi poprawami co do kilkunastu czynników powiązanych z używaniem problematycznych substancji w wiejskich społecznościach rdzennej ludności. Te wyniki sugerują iż uczestnicy mogli doświadczyć pozytywnych psychologicznych i behawioralnych zmian w reakcji na to terapeutyczne podejście, i że bardziej rygorystyczne badanie wspieranej ayahuaską terapii nadużywania problematycznych substancji byłoby uzasadnione.