Don’t shoot these animals, there ll be plenty up there, said man a on the bus  /  Nie ma co tyle fotografować tych zwierzaków, bedzie ich pełno tam w górze, powiedział pan w autobusie.

Very interesting times are coming for connoisseurs of entheogens. Certain things that would be unimaginable only few years ago are now taken for granted, and changes are speeding up. Documentaries about psychoactive plants are sprouting like mushrooms after the rain, just type “ayahuasca” on Youtube or Vimeo. There are scientific conferences being organized on issues not long ago being of interest only to drum banging potheads, and now seriously discussed by best minds of the Western world. There are rumors about clinics with 800 beds in the jungles of Iquitos region, where super rich Americans and Europeans, guarded by marines, are treated for diseases their own medical system calls incurable, in a process their legal systems call a crime.  Not only dirty hippies but also conservative middle class patients come humble to submit themselves to “mambo-jambo” of village shamans and leave HIV, cancers, depression, heroin addiction behind. Ayahuasca based churches are getting license to operate even in most uptight societies such as USA, same with peyote using Native American Church. And ordinary folks sometimes gather enough courage to peek into that world on holidays, this special moment when our culture permits for naughty stuff.

It is opportunity for people operating on the border, like me, or Scott Lite, young self-taught American ethnobotanist working in Cuzco, to guide them to the other side. Scott ( https://www.facebook.com/scott.lite ) organizes workshops on ethnobotany of Peru in cooperation with Cuzco branch of South American Explorers Club and they include tours of city markets, where you can actually buy everything from herbal cures, incense, shamanic accessories, to powerful plants such as San Pedro, ayahuasca, yopo and more. It precious sight, to see middle class family being told about things they would normally close their ears to, but here they accept it, as being part of accepted tourist activity, and delivered by someone from position of experience.

***

Bardzo interesujące czasy nadchodzą dla koneserów enteogenów. Niektóre rzeczy niewyobrażalne parę lat temu są teraz przyjmowane jako oczywiste, i zmiany te coraz bardziej przyśpieszają. Filmy dokumentalne o psychoaktywnych roślinach wyrastają jak grzyby po deszczu, wystarczy wpisać “ayahuasca” na YouTube czy Vimeo. Naukowe konferencje w prestiżowych instytucjach organizuje się o tematach jakie niedawno podniecały wyobraźnie walących w bębenek obdartusów a teraz są na poważnie dyskutowane przez najlepsze umysły zachodniego świata.  W Peru krążą plotki o klinikach na kilkaset łóżek w dżungli gdzieś koło Iquitos, strzeżonych przez marines, gdzie superbogaci Amerykanie i Europejczycy są leczeni z chorób jakie ich medycyna nazywa nieuleczalnymi, w procesie składającym się, według ich własnych systemów prawnych, z aktów przestępczych. Nie tylko brudni hipisi, ale i konserwatywna klasa średnia czy “wyższa” wysyła swych pacjentów aby pokornie poddawali się szamańskim hokus-pokus i pozostawili za sobą raki, HIV, depresje czy uzależnienia od heroiny. Oparte na używaniu ayahuaski kościoły zdobywają właśnie licencje na działanie nawet w najbardziej spiętych społeczeństwach takich jak USA, podobnie na przykład Kościół Rdzennych Amerykanów, dla których sakramentem jest peyotl. A zwykli ludzie czasem zbierają w sobie dostatecznie odwagi aby zajrzeć do tego świata na wakacjach, w tym szczególnym momencie kiedy nasza kultura pozwala na trochę niegrzecznego wychylania się za burtę.

To okazja dla ludzi działających na pograniczu, takich jak ja czy też Scott Lite, młody samouk etnobotanik z USA, pracujący w Cuzco, aby wprowadzić te jednostki na drugą stronę. Scott ( https://www.facebook.com/scott.lite ) organizuje warsztaty etnobotaniczne we współpracy z klubem South American Explorers w Cuzco, i ich częścią jest zwiedzanie miejskich targów na których można kupić wszystko od ziołowych mieszanek leczniczych, kadzideł, szamańskich akcesoriów aż po potężne rośliny takie jak kaktus San Pedro, ekstrakty meskaliny, ayahuasca, zawierające DMT yopo i wiele innych. To bezcenny widok, rodzinka z klasy średniej na wakacjach wysłuchuje spokojnie wykładu o rzeczach na które normalnie zakrywa dzieciom uszy i których nie znajdzie w telewizorku w Teksasie, ale tu bez szemrania akceptują je jako część turystycznego pakietu, dostarczane im przez kogoś kto mówi z pozycji poważnej wiedzy i własnego doświadczenia.

I spend the afternoon with them and then go deeper into the markets, into shamanic supplies section. I haven’t yet dissolved my rationalist structure enough to start believing in power of plastic dogs offerings, but some coca leaves for mountain pilgrimage will be useful.

***

Popołudnie spędzam z wycieczką a potem zagłebiam się dalej w szamańskie sekcje targowiska. Nie rozpuściłem na razie swej racjonalnej konstrukcji na tyle aby zacząć wierzyć w moc ofiar z plastikowych piesków, ale zapas liści koki przyda się na wysokogórskiej pielgrzymce.

All is telling me, it is time now to move to the higher ground, from the realm of water to the air, into open space, other values and other plants. We are headed towards Qoyllur Riti, Fiesta of the Pleaiades, christianized ancient pagan gathering in the mountains two days away from Cuzco. I long for open space, I know I in recent years air is my home and movement my fulfillment.  I remember this again on the Ucayali river, coming back from Santa Rosa, with Cossack music in my ears.

***

Wszystko mi mówi, nadszedł czas aby przenieść się w wyższe tereny, z krainy wody w królestwo powietrza, w otwartą przestrzeń, inne wartości, inne rośliny. Kierujemy się na Qoyllur Riti, Święto Plejad, schrystianizowane pogańskie zgromadzenie na zboczach świętego lodowca dwa dni drogi od Cuzco. Tęsknię za wielką przestrzenią, wiem, że w ostatnich latach powietrze stało się mym domem a ruch spełnieniem. Przypominam sobie o tym mocno gdy wracamy z Santa Rosa, płynąc rzeką Ukajali, z kozacką muzyką w słuchawkach.

Strange is the path of magic plants, or we make it strange when we enter with our intentions. Our initial plan during this trip to Peru was to start with a ceremony in Rainbow community near Iquitos ( http://amazonarcoiris.blogspot.com/ ) , where dona Ines, reputable Shibipo shaman was working with post-hippies, new age travelers and other misfits. In the last moment before booking a flight from Lima I refreshed my Facebook and saw info about Inca festival in high mountains near Cuzco, it sounded very interesting, so I changed the plan and the images from that even soon will be posted here. But now, in the last days of my second visit to Pucallpa, and nearly in the end of the whole trip I got second chance to try my luck with dona Ines, who happened to come back home. So I met her and her daughter Laura, and arranged for a session.

***

Dziwna jest ta ścieżka magicznych roślin, albo też my czynimy ją taką, wkraczając nań ze swoimi pokrętnymi intencjami. Mój wstępny plan na tą podróż do Peru rozpoczynał ją od ceremonii w komunie Rainbow w pobliżu Iquitos, gdzie dona Ines, szanowana szamanka z plemienia Shipibo pracuje z post-hipisami, niuejdżowymi włóczęgami i innym miłym dziwactwem. W ostatniej chwili przed rezerwacją lotu z Limy odświeżyłem swojego Facebooka i zobaczyłem na nim informację o inkaskim festiwalu w górach w rejonie Cuzco, i brzmiało to na tyle interesująco, że zmieniłem plan i obrazki z tego wydarzenia wkrótce trafią tu na bloga. Teraz jednak, w ostatnich dniach mej drugiej wizyty w Pucallpie, i prawie pod koniec całej wyprawy, dostałem drugą szansę spróbować szczęścia z doną Ines, która akurat wróciła do domu z fuchy w Iquitos. Spotkałem się z nią i jej córką Laurą, i umówiliśmy się na sesję.

But then I realized I might not be able to make it for my flight in Lima if I spend last night tripping with these ladies, so I asked if we can do it one day earlier. Dona Ines said she was busy with someone already, but finally agreed for me to come too.  As it was in case before with Alejandrina, it took some time to locate where the curanderas live. After a short chat about their activities and plans I had details needed for purposes of this guide and we could proceed to the place of my last night encounter with abuela ayahuasca.  It was a home of slightly surprised American, who turned out to be hospitable and friendly, and soon enough, probably in the best conditions so far, amidst expensive indigenous arts and craft, on a comfortable mattress, I was waiting for Ines to do her chanting and serve the brew.

***

Niedługo potem uświadomiłem sobie, że mogę nie zdążyć do Limy na mój lot powrotny do Europy jeżeli spędzę ostatnią noc na gwiezdnych podróżach z tymi paniami, więc zapytałem czy możemy przesunąć to na dzień wcześniej. Dona Ines odparła, że jest już zajęta z kimś innym, ale ostatecznie zgodziła się abym do nich dołączył. Tak jak wcześniej w przypadku Alejandriny, odnalezienie miejsca gdzie szamanki mieszkają zajeło sporo czasu. Po krótkiej pogawędce na temat ich działalności i planów miałem już szczegóły potrzebne do niniejszego przewodnika i mogliśmy udać się do lokalizacji mego ostatniego spotkania z babcią ayahuaską. Był to nieźle urządzony domek pewnego lekko zdziwionego Amerykanina, który okazał się miły i gościnny, i niewiele minęło czasu gdy leżałem już na wygodnym materacu, otoczony drogim rzemiosłem i sztuką Shipibo, czekając aż Ines skończy mruczeć swe zaklęcia i zaserwuje nam wywar.

First cup, nothing. Second cup, half an hour later, very little effect, I think also falling in the category of nothing. What is going on ? The brew seems to be all right, black and thick, similar to the one I was served in Alejandrina’s hut… I had decent portion…Thoughts come  running through my head and although I would like to see them as messages from the plant, they are rather result of my own feeling of guilt. I am wasting my money, my time, I want too much, too often, I got The Message already, I should work with it, instead of trying to have it repeated in another screening at psychedelic cinema.

I am thinking and thinking, something I should not be doing, but the frustration arrives again. I drink third time, awful taste, I almost puke and know that I can’t take any more. Some effect finally comes, but fuzzy, unclear, it makes no sense. When Ines starts to chant, I enjoy it, I like moments, but still feel it is not enough. Then, at some point when she comes nearer, I ask her what can be the reason, and she talks about envidia, envy.  Although hard to understand,  clearly influenced by the brew she drank, I can make out some sense , and she seems to be very close to some of the versions of truth I carry within. She suggests it is connected to my work, to the need or greed for more,  greed of the world, of experience, to learn more, to get inside the magic in its various forms, in so many places and cultures…Well, “I can’t get no satisfaction”, but seems like dona Ines deserves respect, I do not know whether she is right about my body being poisoned, as I feel quite good in general, but she might be right with some of her other remarks.. ( or it always works like this with these seers, sometimes hit, sometimes miss, I don’t know, all I know is it is time to take a break from ayahuasca ).

***

Pierwszy kubek, nic. Drugi kubek, pół godziny później, bardzo słaby efekt, w zasadzie też wpadający do kategorii “nic”. Co się dzieje? Wywar wydaje się być w porządku, czarny i gęsty, podobny dot ego mocnego, który powalił mnie w chatce Alejandriny. Wypiłem przyzwoitą porcję… Myśli przebiegają przez moją głowę i chociaż wolałbym widzieć je jako wiadomości od rośliny, są raczej rezultatem mojego własnego poczucia winy. Tracę swój czas, tracę pieniądze, chcę zbyt wiele, za często, dostałem już Wiadomość i powinienem był pracować z nią zamiast próbować usłyszeć ją ponownie, gapić się w psychodeliczne kino…

Myślę i myślę, coś czego nie powinienem w tym momencie robić, i frustracja nadciąga ponownie. Piję po raz trzeci, okropny smak, najgorszy dotąd, prawie rzygam i wiem, że więcej już nie wmieszczę. Jakieś działanie w końcu nadchodzi, mętne, niejasne, nie wynoszę z tego sensu. Kiedy Ines zaczyna śpiewać, podoba mi się to, podobają mi się chwile, ale ciągle czuję że to nie dosyć. Wówczas, w którymś momencie zbliża się do mnie a ja pytam co może być przyczyną i słyszę o envidia, zazdrości. Chociaż trudno ją zrozumieć, ja i ona również pod wpływem wypitej substancji, jednak wygrzebuję trochę sensu i to co mówi jest ciekawie blisko jednej z wersji prawdy jakie noszę w sobie. Sugeruje, że problem łączy się z moim zajęciem, z potrzebą czy chciwością więcej, chciwością świata, doświadczenia, nauczenia się więcej, wejścia w światy magii w różnych ich odsłonach, w tylu miejscach i kulturach… Cóż, “I can’t get no satisfaction”, ale wydaję się że dona Ines zasługuje na szacunek, nie wiem czy ma rację mówiąc że moje ciało jest zatrutę ( a dokładnie “brudne” , ha, ha ) bo czuję się ogólnie nieźle, ale chyba trafiła z niektórymi innymi spostrzeżeniami. ( a może zawsze to działa tak z tymi jasnowidzami, czasem trafiają, czasem pudłują, no nie wiem, jedno za to wiem, czas na małą przerwę od ayahuaski ).

Everything ends quite early, perhaps around midnight. Feeling of disappointment disappears during a crazy night ride through the town with the nephew of my curandera, that tattooed youngster is speeding like madman, carrying me in the back of his rickshaw still tripping, through bumpy roads of Yarinacocha, towards dona Ines home. I spit out ancient Polish “kurwa” spells and they protect me so finally we reach, and I get to rest in a strange shack inhabited by a guy that seems to be shaman’s husband. It is filled with weirdness, but, to quote mr. Thompson, ” it never got weird enough for me” ( yet ). So I do not give up, it is only a break, folks.

***

Wszystko kończy się dość wcześnie, około północy. Uczucie rozczarowania wywiewa mi z głowy szalona nocna jazda przez miasto z siostrzeńcem mojej curandery, ten wytatuowany nastolatek gna jak opętany wioząc mnie swą rykszą ciągle poskładanego od napitku, poprzez wyboiste uliczki Yarinakoczy, w stronę domu pani Ines. Wypluwam starożytne polskie “kurwy” osłonne i najwyraźniej chronią mnie bo wreszcie dojeżdżamy i mogę odpocząć w dziwnej chatce zamieszkałej przez pana, który chyba jest mężem szamanki. Jest wypełniona dziwactwem, ale, aby zacytować niejakiego H. Thompsona, “nigdy nie było dla mnie dość dziwacznie” ( jak dotąd ). Więc nie poddaję się , to tylko przerwa, moi drodzy.

Some facts : dona Ines ( 35 years of experience ) and her daughter, dona Laura ( more than 10 years of working as curandera ) can be contacted by mobile phone ( 943826631 ) or by email of Denis Lopez Sanchez, Laura’s brother ( denis4_0@hotmail.com ). They have just formed an organization called Associacion de Agentes Communitarios en Salud Intercultural, to help in interaction with government, and finish building their small centre in Yarinacocha, where they already have small maloca for ceremonies and are constructing more huts for people who want to come to do diets. A single session costs here usual 100 soles per person, shortest 8 or 10 days long diets 1000 soles, and 1 month 2000 soles. You can also ask guys from Arco Iris community near Iquitos  ( http://amazonarcoiris.blogspot.com/ ) when is the next chance to work with dona Ines. Good luck !

***

Parę faktów : dona Ines ( 35 lat doświadczenia ) i jej córka, dona Laura ( ponad 10 lat pracy jako curandera ) są dostępne pod numerem telefonu : 943826631  albo emailem Denisa Lopez Sanchez, brata Laury : denis4_0@hotmail.com . Właśnie założyli organizację Associacion de Agentes Communitarios en Salud Intercultural, która ma im pomóc w kontaktach z władzami oraz w ukończeniu budowy ich małego ośrodka w Yarinakoczy, gdzie mają już małą malokę do ceremonii i budują więcej chatek dla ludzi którzy chcieliby przyjechać na diety. Pojedyncza sesja z paniami kosztuje zwyczajowe 100 soli od osoby, najkrótsze 8 lub 10 dniowe diety z wybranymi roślinami to 1000 soli a całomiesięczne 2000 soli. Można także pytać ekipę z komuny Arco Iris koło Iquitos ( http://amazonarcoiris.blogspot.com/ ) kiedy będzie następna okazja pracować z panią Ines. Powodzenia !